فارماکولوژی عملی | دکتر محمود مصطفوی

کتاب فارماکولوژی عملی

تالیف :  دکتر محمود مصطفوی – دکتر بهزاد فروتن

ناشر : جامعه نگر

• کتاب فارماکولوژی عملی برای دانشجویان رشته های پزشکی، داروسازی، دامپزشکی و …
• ۲با رویکرد آموزشی-پژوهشی و با هدف معرفی زمینه های پژوهش عملی در فارماکولوژی

مقدمه کتاب فارماکولوژی عملی :

حیوانات از جمله شگفتی های جهان آفرینش هستند و در نظام خلقت از منزلت و جایگاه خاصی برخوردارند. خداوند متعال انسانها را به تأمل در آفرینش آنها فرا می خواند تا از یک سو به پیچیدگی وجودی آنها پی برده و از سویی دیگر به عظمت خالقشان اذعان کنند. تاریخ تحقیقات زیست پزشکی و نتایج ارزشمند حاصل از آن، اهمیت کاربرد حیوانات در پژوهش ها را به خوبی نشان میدهد. استفاده از حیوانات در پژوهشها به موازات علم طب که ریشه در طب ایران باستان و سپس طب یونان دارد، منجر به شکل گیری دانش بشری در زمینه بدن انسان گردید.

در طب یونان باستان به جهت ممنوعیت تشریح جسد، از حیوانات برای مطالعات کالبدشناسی و فیزیولوژی استفاده میشد. پس از دوره رونسانس، وزالیوس – پدر علم تشریح – مطالعات آناتومیک گسترده ای را با استفاده از حیوانات انجام داد. در قرن هفدهم با شکل گیری فلسفه کارتزین مبنی بر استفاده از حیوانات بدون رعایت اصول اخلاقی و سپس با انتشارات داروین که حاکی از شباهت های بیولوژیک بین انسان و حیوانات بود، استفاده از حیوانات در آزمایشات بطور چشمگیری افزایش یافت. یک مثال اولیه آشنا در این مورد مطالعات ویلیام هاروی در مورد نقش قلب در به جریان در آوردن خون می باشد.

مشاهده قلب حیوانات زنده ای که قفسه سینه آنها باز شده بود، حدود چهارصد سال پیش هاروی را قادر ساخت تا دریابد که انقباض عضلات قلب موجب گردش خون در تمام رگهای بدن می گردد. تصور این که در دوره هاروی چنین اکتشافی بدون کالبدشکافی موجودات زنده انجام شود، بعید به نظر می رسد.

همواره بسیاری از گروه های حمایت از حیوانات بطور کلی مخالف هرگونه استفاده از حیوانات در آزمایشها بودهاند و همین فعالیت های گروهی، مردمی و سازمان های حمایت از حقوق حیوانات منجر به وضع قوانینی جهت حمایت از حیوانات در امور تحقیقاتی گردیده است. اولین قانون تحت عنوان «منع خشونت علیه حیوانات در سال ۱۸۷۶ در انگلستان به تصویب رسید. در این مصوبه، سیستم ارائه مجوز و تأیید اعمال تحقیقاتی پایه گذاری گردید. در دهه ۱۹۶۰ وضعیت به گونه ای شد که بروز رسانی این قوانین امری ضروری به نظر رسید و کمیته «لیتل وودم چنین گزارش داد که قوانین مصوب در سال ۱۸۷۶، با نیازهای علمی و تکنولوژی مدرن سازگاری ندارد.