رگ زایی توموری

پیشگفتار

یکی از معضلات جامعه پزشکی امروز یافتن راه حلی برای مهار تومورها و جلوگیری از پیشرفت آنها می باشد. این مهم مقدر نخواهد شد مگر با تلاش و مطالعه فراوان و آگاهی از همه جوانب وعواملی که موجب توسعه تومور می شود. بدین منظور وظیفه محققین ما در زمینه بیولوژی مولکولی آگاهی جامعه پزشکی از فرآیندهای مولکولی دخیل در رشد تومور می باشد.

یکی از عوامل مهم در متاستاز تومورها و گسترش آنها در تمام بدن، رگ زایی است. یک تومور برای رشد خود احتیاج به مواد مغذی دارد که این مواد را از طریق ایجاد رگ های جدید از سلول های مجاور کسب خواهد کرد. هدف از تالیف این کتاب،کمک به جامعه پزشکی و طرح دیدگاه جدید برای حل معظل سرطان می باشد. این کتاب حاصل سه سال مطالعه پی در پی مقالات معتبر علمی است که به خوانندگان عزیز تقدیم می شود. امید است که شاهد تالیف کتابهای تخصصی دیگری از طرف محققین عزیز کشورمان باشیم.

                                                                                اگر تلاشگرید،پیروز باشید

                                                                           عاطفه همراهی

رگ‌زایی[۱] به فرآیند تولید مویرگ های جدید از رگ‌های خونی موجود زنده گفته می‌شود که در فیزیولوژی طبیعی بدن در طی دوران جنینی و به هنگام ترمیم زخم‌ها اتفاق می‌ افتد. در سال۱۹۷۱ دکتر جودا فولکمان[۲] برای اولین بار این فرضیه را ارائه کرد که رشد تومور وابسته به رگ‌زایی است و اکنون مشخص شده است که رگ‌زایی تومور برای متاستاز و پیشرفت تومور حیاتی می باشد. سلول‌های توموری رگ‌زایی را طی مراحلی القاء می‌کنند که از بعضی جنبه‌ها به رگ‌زایی نرمال شباهت دارد، اما ساختار رگ‌های توموری غیر نرمال است و با فرآیند طبیعی تفاوت هایی دارد. فاکتورهای آنژیوژنیک مانند VEGF و bFGF طی رگ‌زایی توموری بیش از حد بیان می‌شوند و سلول‌های اندوتلیال را تحریک به ترشح پروتئازهایی می‌کنند که این پروتئازها باعث تجزیه غشاء پایه رگ‌های موجود می‌شوند. در نتیجه سلول‌های اندوتلیال به ماتریکس خارج سلولی مهاجرت کرده و تیوب های اولیه رگ های جدید شکل می گیرد. سپس پری‌سیت‌ها[۳] فراخوان شده و رگ‌های توموری بالغ می‌شوند. مهار هر یک از فاکتورهای مؤثر در رگ‌زایی می‌تواند یک استراتژی درمانی برای مهار رشد تومور و متاستاز باشد.

چون رگ‌زایی بافت توموری متفاوت از رگ‌زایی نرمال می‌باشد، امکان توسعه درمان‌هایی وجود دارد که از طریق آن‌ها بتوان رگ‌زایی توموری را مورد هدف قرار داد و امروزه آنتی‌بادی‌های منوکلونال و مهارکننده‌های بسیاری بدین منظور طراحی شده اند که برخی از آن‌ها در مرحله آزمایشات بالینی می‌باشند.