روش پیشرفته هانمن / دوز و پوتنسی LM

خلاصه کتاب:

بخش اول – روش پیشرفته هانمن
هومیوپاتی ‌هانمنی

روش پیشرفته هانمن معرفی است بر کارهای انقلابی ده سال آخر زندگی ساموئل هانمن (۱۸۴۳-۱۸۳۳). این متن کلیۀ اطلاعات مورد نیاز جهت استفاده از تکنیک محلول‌های دارویی برای پتنسی‌های C و LM را در برمی‌گیرد. نتیجۀ این تحقیق به هومیوپات هایی که می‌خواهند در آزمونهای هومیوپاتی عمیق‌تر شوند، کمک می‌کند.

روش پیشرفتۀ هانمن یک متن اولیه بر متدهای ارگانون چهار، پنج و شش است در محلولهای دارویی و پتنسی‌های C و LM . پس از بازنگری قوانین هومیوپاتی هانمن، زمان آنست که روش پیشرفته تعیین دوز و پتنسی هانمن را بیاموزیم.

این کار فلسفۀ زیر بنایی روش‌های جدید را معرفی کرده و پایه‌ای برای مشاهدات کلینیکی فراهم می‌سازد. چنین درکی، صد البته، فقط می‌تواند از طریق چنین آموزه‌هایی در هومیوپاتی انجام گیرد.
هومیوپاتی

هومیوپاتی بر پایۀ آموزشهای ساموئل هانمن، آنچنانکه در “ارغنون هنر درمان”[۱] آورده، پایه گذاری شده‌است. این کتاب بزرگ، چهار اصل اساسی هومیوپاتی را بیان کرده‌است: مشابه، مشابه را درمان می‌کند؛ تک دارو؛ کمترین دوز؛ داروهای تواندار شده.

این قوانین یک سیستم بررسی و تعادل را شکل می‌دهند که دکترین مشابه با روشهای عملیاتی[۲] بی خطر و مؤثر را می‌سازد. حتی در ابتدایی‌ترین کارهای قابل درک با اولین متد پزشکی تجربی (۱۸۰۵) این چهار قانون موجود بودند. این جوهره هومیوپاتی است.

اولین نسخه ارغنون هنر درمان در  سال ۱۸۱۰ به چاپ رسید، و به منظور به روزرسانی آن، هانمن نسخه‌های بعدی را در سالهای ۱۸۱۸ ، ۱۸۲۴ ، ۱۸۲۹ ، ۱۸۳۳ تألیف کرد. نسخۀ ششم و آخرین نسخۀ آن اندکی پیش از فوت هانمن در ۱۸۴۳ به پایان رسید، اما متاسفانه تا ۱۹۲۰ نسخۀ آلمانی و تا ۱۹۲۱ نسخۀ انگلیسی آن، به چاپ نرسید.

این اسناد سیر تکاملی هومیوپاتی را در ۷ سطح پیشرفت آن ضبط کرده ‌است. این یکی از دلایلی است که چنین تعبیرهای متضادی به ساموئل هانمن نسبت داده می‌شود. فقط در خلال یک بررسی دقیق در تاریخ پیشرفت هومیوپاتی است که چنین تناقضات واضحی را می‌توان حل کرد.
ارگانون چهار و اولین نسخۀ بیماریهای مزمن[۳]

هومیوپاتی آنگونه که امروز تجویز می‌شود در اواخر ۱۸۲۰ شکل گرفت. این سال برای هومیوپاتی بسیار پر اهمیت است، چون سر آغاز پربارترین دورۀ شغلی هانمن بود.

کتاب “بیماریهای مزمن، سرشت خاصشان و درمان هومیوپاتی آنها” در  ۱۸۲۸ به چاپ رسید. این کتاب شامل مفاد جدیدی از سرشت بیماری‌های مزمن، متریا‌مدیکا و روش مدیریت درمان بیمار است. بیماری‌های مزمن به سرعت باچاپ چهارمین نسخۀ ارگانون(۱۸۲۹) دنبال شد که باعث شفافیت بیشتر فلسفۀ هومیوپاتی، روشهای دیدن بیمار[۴] و متدلوژی آن گشت.

هانمن در این دو اثر بنیادین، تئوری نیروی حیاتی، دکترین میازم‌های مزمن، و تجرد پتنسی 30C را معرفی نمود. هوفرات[۵] مقاله‌ای در مورد سرشت معنوی ما و پویایی نیروی حیاتی به چاپ رساند و در عین حال دلایل یک سویه[۶] و پایۀ مادی بیماری[۷] مطرح شده در مدارس محافظه‌کار[۸] را تکذیب کرد.

در این روش درمانی جدید، عوامل روانی و شخصیتی، علت یابی کامل صور فلکی و علائم و بیماری‌ها، به عنوان راهنما در انتخاب داروهای شفابخش مورد استفاده گرفته‌اند.
تک دوز

از آنجائیکه هانمن در پی به کمال رساندن سیستم‌اش بود، ۱۵ سال بعدی دگرگونی‌های شدیدی  برایش به‌همراه داشت. در خلال این سالها چهار نسخۀ جدید بیماریهای مزمن (۱۸۳۰، ۱۸۳۵، ۱۸۳۷، ۱۸۳۹) و نسخۀ پنجم (۱۸۳۳) و ششم (۱۸۴۲- C) ارگانون هم نوشته ‌شدند.

در این دوره استاد هومیوپاتی اختراعات جدید متنوعی را معرفی کرد که هومیوپاتی را هرچه بیشتر به کمال نزدیک می‌کرد. اولین نسخۀ بیماریهای مزمن و چهارمین نسخۀ ارگانون، نسخه‌های مشابهی هستند که در آن هانمن استفاده از تک دوز یک یا دو گلبول ریز را آموزش می‌دهد.

رجوع به آفوریسم ۲۴۲§ نسخۀ چهارم ارگانون:

“بدین ترتیب، تا جائیکه روند بهبود از داروی تجویز شده ادامه دارد، تا هنگامیکه میتوان از طول عمل داروی مفید (مناسب) بهره برد، حداقل در چنین مواردی،  ادامه دادن، و یا هرگونه تکرار از هر دوز دارو ممنوع است”.

نکتۀ مشابه در آفوریسم ۲۴۵§ نیز ذکر شده‌است:

“حتی تجویز یک دوز از همان دارو که تا کنون مؤثر بوده، قبل از اینکه بهبود در هر سمتی به ثبات رسیده باشد، همانند یک مداخله بی موقع، تنها وضعیت بیمار را بدتر میکند…”.

هانمن دوباره در انتهای پاراگراف یاد آوری می‌کند که:

“در یک کلام، ما اثرات حاصل از بهبود دوز اول را – که هنوز توقع داریم عملکردش ادامه داشته باشد – تخریب کرده‌ایم، اگر دوز دوم از همان دارویی که برای بیمار مناسب بوده‌است را قبل از پایان دورۀ عملکرد داروی اول تکرار کنیم، و بهر حال، روند بهبود را به تأخیر انداخته‌ایم”.
روش صبر و مشاهدۀ[۹] تک دوزی

این آفوریسم‌ها فلسفۀ “صبر و مشاهده” را معرفی می‌کند که نمایشی از قانون کمترین تکرار، دیگر جنبۀ مهم قاعدۀ کمترین دوز است.

اگر مشکل بیمار پس از دریافت اولین دوز یک دارو بهبود یافته باشد، هر تکراری از دوز کاملاً نشانۀ عکس دارد. فقط وقتی که یک بازگشت آشکار علائم موجود باشد می‌توان دوز دوم را تجویز کرد. این نهی انجام شده تا از قطع روند درمانی با تکرار غیر موقع دارو جلوگیری شود.

هانمن گوشزد می‌کند که تکرار بی موقع حتی یک دوز گاهی اوقات می‌تواند باعث عود مجدد بیماری شود، همانگونه که علائم همراه دارو[۱۰] (اثرات جانبی) ظاهر خواهند شد. این اختلاط در علائم واقعی و علائم داروئی، تصویر را مخدوش کرده و درمان را کند می‌کند. به همین دلیل است که هومیوپات‌های کلاسیک انقدر در مورد تکرار دارو قبل از بازگشت قطعی علائم بیماری محافظه‌کار هستند.

این امر نیازمند حوصلۀ زیادی است، چون حتی هنگام یک بهبود خیلی کند هم، بیمار می‌بایستی منتظر بازگشت قطعی بیماری بماند قبل از اینکه دوز بعدی احتمالی را دریافت نماید. پتنسی 30C این زمان درمان را کوتاه‌تر کرده اما هنوز هم کل پروسه خیلی بطول می‌انجامد.

برخی از شاگردان مشتاق هانمن به خودشان اجازه دادند که پتنسی‌های خیلی بالاتری استفاده کنند. برخی از حامیان پتنسی‌های بالاتر عبارتند از دکتر شرتر[۱۱]، ژنرال کورساکوف[۱۲] روسی و جنیکن از وسیمار[۱۳] هستند

پدر هومیوپاتی متوجه شد که روش‌های غیر ارتودوکس آنها در تهیه دارو، ممکن است استانداردهای داروسازی که او در ۱۸۲۸ تهیه کرده را تخریب کند. به همین دلیل نامه‌ای به شرتر و کورساکوف نوشت و توصیه کرد که همۀ داروهای هومیوپاتی با متدهایی که در ارگانون ذکر شده‌اند تهیه شوند و در نهایت با پتنسی 30C  باشند.

دو تن از نزدیک‌ترین شاگردانش، دکتر استاف[۱۴] و گروس[۱۵]، طرفدار حرکت جدید پتنسی بالا بودند و به ملایمت با دکتر پیر مذاکره می‌کردند که مشاهدات و تجربیاتش را دوباره تکرار کند. دورۀ ارگانون چهار را می‌توان “محدود کننده” نامید، زیرا هانمن تمایل داشت که در آن قدرت گسترش سریع سیستم هومیوپاتی‌اش را کنترل کند.

همچنان که پتنسی را بالا می‌برد، همانطور هم سایز دوز را از یک قطره از شیشۀ اصلی به ۱ یا ۲ گلبول ریز کاهش میداد. پس از کاستن از دوز، روش درمان را به یک دوز واحد و پرهیز از هرگونه تکرار پیش از موعد دارو محدود کرد.

در نهایت، او توصیه کرد که داروها در نهایت با پتنسی30C  و از روش داروسازی او تهیه شوند. همه این قوانین با احتیاط تمام توسط خود هانمن وضع شده‌اند، زمانیکه او سعی می‌کرد بر مشکلاتی که  هنوز در سیستم درمانی‌اش باقیمانده‌اند، غلبه کند.
روش درمانی جدید

هانمن کاملاً از روش درمانی و مدیریت بیماری که در اواخر ۱۸۲۰ تهیه کرده بود راضی نبود. او می‌خواست که روش تک دوز و “صبر و مشاهده” را بهبود بخشد، مخصوصاً برای بیماریهای مزمن مقاوم به درمان. استاد پیر احساس می‌کرد که باید راههای مؤثرتری در مدیریت دارویی موجود باشند، به همین دلیل دست به تجربیات جدیدی در روش درمان زد.

همزمان با اتحادیۀ اولین اثبات کنندگان دارویی[۱۶] ، او از آب برای رقیق سازی داروها جهت کنترل اثبات کنندگان در خلال دورۀ اثبات دارویی استفاده کرد. در ذهن خودش تصمیم داشت که بر روی عملکرد داروهای محلول در آب تجربه کند و آنرا با نتایج بدست آمده از تک دوز دارویی خشک مقایسه نماید.

ساموئل هانمن پنجمین نسخه از ارگانون را در سال ۱۸۳۳ به چاپ رساند. به دنبال آن نسخه‌های سوم، چهارم و پنجم بیماریهای مزمن در ۱۸۳۵،۱۸۳۷و۱۸۳۹ منتشر شدند.

در این دو کتاب جدا نشدنی، او ششمین سطح سیستم هومیوپاتی را پایه نهاد. در آفوریسم‌های ۲۸۵، ۲۸۶، ۲۸۷و ۲۸۸ او به وضوح بیان میکند که مشاهده کرده محلول در آب از هر جهت بسیار مناسب‌تر از استفاده داروی خشک است. این آخرین دستاورد پس از ساله‌ای زیاد تجربۀ هر دو روش بود.

رجوع به آفوریسم ۲۸۶:

“به همین دلیل اثر یک دوز هومیوپاتیک دارو که از لحاظ کمیتی با حل شدن درآب میزانش زیادتر شده، افزایش می یابد، اگرچه مقدار حقیقی داروی موجود در هر دو یکسان باقی مانده‌است.

زیرا در چنین مواردی، وقتی که دارو دریافت می‌شود، در سطح بسیار وسیع‌تری با  عصب‌های حسی مسئول جهت پاسخ‌دهی به دارو، تحت تماس قرار می‌گیرند. اگرچه از لحاظ نظری ممکن است تصور کرد که عملکرد دوز دارو با رقیق کردن آن در مقدار زیادی از آب تضعیف خواهد شد، اما در تمامی مواردی که داروها به روش هومیوپاتیک استفاده شده‌اند، تجربیات کاملاً مخالف آنرا نشان داده‌اند”.

همزمان، هانمن یک نکتۀ اساسی را در پانوشت آفوریسم ۲۸۷ ذکر می‌کند که برای متد جدید الزامی‌است و آن اهمیت ضربه زدن به داروی محلول بلافاصله پس از تهیه، به همان اندازۀ یک ضربۀ پویاسازی هومیوپاتیک هنگام تهیۀ پتنسی‌های پشته‌ای است.

در نکتۀ مربوط به این آفوریسم او اشاره می‌کند که ۱، ۲، ۳ تا ۱۰ یا بیشتر از ضربات به همان میزان پتنسی داروی محلول در آب را افزایش میدهد.

از این محلول یک یا بیشتر قاشق چایخوری به عنوان یک دوز در صورت لزوم به بیمار داده می‌شود. بدین ترتیب هومیوپات یک روش بسیار قوی‌تر که اثر بسیار عمیق‌تر از داروی خشک دارد، بدست می‌آورد، در حالیکه همزمان، دارو بسیار ملایم‌تر روی نیروی حیاتی کار می‌کند. این یکی از مهم‌ترین روش‌های تنظیم دوز برای مناسب بودن با افراد حساس است.

هانمن ادامۀ راه را در آفوریسم ۲۸۷ نشان میدهد هنگامی‌که از هومیوپات‌ها می‌خواهد از تجربیات‌شان برای تنظیم دوز مناسب با بیمار استفاده کنند.

رجوع به ارگانون:

“… هرکسی می‌تواند خودش قضاوت کند که چگونه در تنظیم دوز داروی هومیوپاتی عمل کرده، اگر بخواهد تا جائیکه امکان دارد عملکرد جانبی دارو را حذف نماید و بتواند آنرا حتی برای حساسترین بیماران مناسب نماید”.

محلول دارویی می‌بایستی به تعداد دفعات لازم درست قبل از مصرف ضربه شود تا آنرا با حساسیت بیمار هماهنگ کند. سرشتهای خیلی حساس ممکن است به ۱ تا ۲ ضربه نیاز داشته باشند، در حالیکه بیماران کمتر حساس، به ۱۰ یا حتی بیشتر ضربه نیاز دارند که پاسخ دهند.

تعداد ضربۀ میانگین که هانمن در بیماریهای مزمن پیشنهاد داده ۵ یا ۶ ضربه است. به این ترتیب دوز و پتنسی با هم هماهنگ می‌شوند تا برای سرشتهای حساس مناسب شوند. این روش”تعدیل دوز”[۱۷] نامیده می‌شود و یکی از بزرگترین هدایای ارگانون پنج است.
تجدید نظر هانمن در دیدگاهش

تجربیات هـانمن با محلول دارویی باعث شد که روی محدود کردن دارو به پتنسی 30C که در نامه‌های سالهای ۱۸۲۹ و ۱۸۳۲ ذکر کرده بود، یک بازنگری انجام دهد. از روی تجربیات خودش می‌دانست که داروهای با پتنسی بالا بسیار قوی هستند، اما در همان حال، از ناراحتیهایی که می‌توانستند پدید آورند نگران بود.

همچنین نسبت به از دست دادن استانداردهای داروسازی هومیوپاتی که می‌توانستند بدست آوردن نتایج یکسان را مشکل سازد، نگران بود. برخی از نزدیکترین شاگردان هانمن نا امید بودند و با او در مورد تجربیات‌شان با پتنسی‌های بالاتر صحبت می‌کردند. آنها در دسته‌های موافق و مخالف سؤالاتی در مورد پتنسی‌ها و اثرات بالقوۀ آنها در تجویز و داروسازی هومیوپاتی  مطرح می‌کردند.

پس از ملاحظات عمیق، دکتر هانمن تصمیم گرفت تا آشکارا از حرکت با پتنسی بالا حمایت کند، اما با برخی احتیاطها در مصرف آن. در نسخۀ پنجم ارگانون، او آشکارا از حرکت پتنسی بالا حمایت کرد. در زیرنویس آفوریسم ۲۸۷ در مورد تجربیاتش از استفاده پتنسی‌های ۶۰، ۱۵۰و ۳۰۰ پتنسی سنتی‌سیمال مواردی را آورده‌است.

این واقعیت که محلول دارویی و استفاده از پتنسی‌های بالاتر، تواما در ارگانون معرفی شدند نشان میدهد که هانمن به سختی کار می‌کرد تا سیستم هومیوپاتی را تکمیل کند. با استفاده از محلول‌های دارویی حس کرد که اکنون ابزاری دارد که نیروی پتنسی‌های خیلی بالاتر را کنترل کند.
مسیر میانه

مطالب مهم دیگری که در ارگانون آمده تجدید نظر هانمن در نظرش نسبت به تکرار دوز است.

او در نسخۀ چهارم، تک دوز و فلسفۀ “صبر و مشاهده کردن” را عنوان کرده که در نسخۀ اول بیماریهای مزمن هم آورده شده‌است. در آفوریسم‌های ۲۴۵، ۲۴۶و۲۴۷ از نسخۀ پنجم ارگانون، هانمن آنچه را مسیر میانه می‌خواند معرفی می‌نماید که مبنای آن تکرار کردن دارو است.

هانمن سخنانش در روش درمان را با آشکار کردن نظرات مناسب در مورد تک دوز و اینکه چه وقت آنها در درمان قابل اجرا هستند، آغاز می‌نماید.

او بازنگری جدیدش را در آفوریسم ۲۴۵ شروع می‌کند:

“هر پیشرفت قابل درک و بهبود شدیداً فزاینده در بیماری‌های کوتاه (حاد) یا بلند (مزمن)، شرایطی است که، مادامی‌‌که ادامه دارد، کاملاً جلوی هر نوع تکرار از هر دارویی به هرگونه که باشد را می‌گیرد، زیرا تمام مزایای دارویی دریافتی هنوز اثرش ادامه دارد و مسیرش را به سرعت به سوی تکمیل می‌پیماید.

در چنین مواردی، هر دوز جدید از هر دارویی که باشد، حتی از آنچه قبلاً تجویز کرده بودیم، و تاکنون نشان داده که سودمند بوده‌است، باعث تخریب روند بهبودبخش آن می‌شود”.

به کلمات “بهبود شدیداً فزاینده” دقت کنید. تا زمانیکه پاسخ شدیدی به اولین دوز یک داروی هومیوپاتی داریم، نیازی به تکرار دارو نیست در صورتیکه اثر پویای دارو پیشرونده باشد. اگر دوز دارو در چنین شرایطی تکرار شود با عملکرد پویای نیروی حیاتی تداخل پیدا می‌کند و درمان را مختل می‌سازد.

متاسفانه، چنین درمان‌های شگفت‌آوری آنقدرها هم عادی نیست، مخصوصاً در بیماریهای مزمن مختلط. اغلب بیماران مزمن فقط بهبود اندکی در خلال دوره‌های ماهیانه تا سالیانه تحت تأثیر داروهای شخصیتی شان، پیدا می‌کنند. پس چه‌کار کنیم که روند درمان سرعت یابد؟ هانمن در آفوریسم ۲۴۶ از آن پرده بر میدارد.

رجوع به ارگانون:

“از طرف دیگر، برای روند بهبود آهسته، در پی هر دوز کوچک دریافتی، وقتی که انتخاب آن دقیقاً هومیوپاتیک باشد، اگر با هیچ مانعی در خلال درمان مواجه نشده باشد، گاهی اوقات تمام مزایای داروی مورد نظر، بسته به سرشت بیمار، توانایی انجام در طول یک دورۀ ۴۰، ۵۰ یا ۱۰۰ روزه را دارد.

با این حال، در موارد خاصی، می‌بایست اهمیت زیادی برای پزشک و همچنین بیمار داشته باشد که در صورت امکان این دوره به نصف، ربع و حتی کمتر از آن کاهش یابد، که مشاهدات مکرری آنرا تحت سه شرط ممکن می‌سازد:

–     اولا، داروی صحیح هومیوپاتی بایستی بر اساس کلیت علائم انتخاب شده باشد.

–   ثانیا، دارو باید در کمترین دوز تجویز شده باشد طوری که نیروی حیاتی را بیش ‌تهییج نکند. [دارو باید با یک یا دو گلبول حل شده در آب تهیه شود. رجوع شود به آفوریسم‌های ۲۸۵، ۲۸۶، ۲۸۷، ۲۸۸].

–     ثالثا، دارو در صورت لزوم باید با توالی‌های مناسبی تکرار شود تا بهبود را سرعت بخشد ، بدون اینکه حال بیمار بدتر شود”.

هانمن بوسیلۀ بیمارانی که بهبودهای اندکی داشتند، نا امید شده بود، چون با قوانین ارگانون چهار، هیچ راهی برای سرعت بخشیدن به درمان وجود نداشت. او از انتظار برای بازگشت علائم جهت تکرار دارو در بیمارانی که بهبود کندی داشتند ، راضی نبود. زیرا باعث می‌شد که برای درمان زمان زیادی سپری شود. این امر سبب شد که این پزشک خبره آزمایشات بی‌شماری انجام دهد چون می‌دانست که باید راه بهتری هم موجود باشد.

استاد هومیوپاتی دسته‌ای از آزمایشات را با هدف غلبه بر موانع بر سر راه درمان سریع، ملایم و دائم، آغاز نمود. در یادداشتهای روی آفوریسم ۲۴۶ هانمن روش خویش را “مسیر میانه” می‌نامد زیرا نقطۀ تعادلی بین منحصراً استفاده از تک دوز و قاعده‌ای برای تکرار داروها را نمایش می‌دهد.

روش درمانی جدید این قاعده را بیان می‌کند که هرگاه “اولین دوز بهبود شدیدی را بوجود آورد، هیچ داروی دیگری در حال حاضر لازم نیست. از طرف دیگر، اگر اولین دوز تنها یک بهبود آهسته را فراهم نمود دارو بایستی با توالی‌های مناسب تکرار شود تا روند درمان را سرعت بخشد”.

این متد جدید تنها زمانی قابل اعمال است که دارو محلول در آب تهیه شود و با روش “دوز- مجزا”[۱۸] تجویز شود. اگر هومیوپات همچنان از دوز گلبولی خشک استفاده می‌کند، آنگاه بایستی از قواعد موجود در ارگانون چهار پیروی کند. این بدان معناست که هومیوپات فقط زمانی می‌تواند دارو را تکرار کند که یک بازگشت مسلم علائم موجود باشد حتی اگر بیمار به کندی بهبود می‌یابد.

در روش محلول دارویی، دارو را می‌توان با توالی‌های مناسب تکرار کرد تا جائی‌که بیمار بدون هیچ بدتر شدنی، بهبود‌ یابد. بدین ترتیب است که پروسه درمان می‌تواند به نصف یا کمتر از زمانی که با روش گلبول خشک طول کشید، کوتاه شود.

اینها برخی دستورالعمل‌هاست که در ارگانون پنج در مورد متدهای پیشرفته استفاده از پتنسی‌های سنتی‌سیمال موجود است. این روش‌ها راه را برای روشهای موجود در ارگانون شش و پتنسی‌های   LM ارائه نمودند.

بازنگری نوشته‌های هانمن نشان میدهد که درک سه عامل برای تکرار صحیح دوز مهم است. آنها عبارتند ازسرشت دارو، سرشت شخص و سرشت بیماری.

۱.     سرشت دارو

هومیوپات می‌بایست الگو، طول و عمق عملکرد دارو را بشناسد. در کل، گیاهان غیر سمی پایایی‌کوتاه‌تر و عملکرد ملایمتر دارند. داروهای معدنی عمیق‌تر عمل می‌کنند و اثرشان مدت زمان بیشتری باقی می‌ماند.

مواد معدنی خوراکی قاعدتاً ملایم‌تر از مواد معدنی سمی ‌هستند. به گیاهان سمی ‌و مواد معدنی سمی‌ و نوسودها، در هنگام استفاده باید بیشتر دقت شوند و هومیوپات باید در مورد پتنسی و تکرار دارو محتاطانه عمل کند.

۲.    سرشت بیمار

هومیوپات می‌بایست کلیت فیزیکی و خلق روانی بیمار و فاکتورهای استعداد بیمار را مطالعه نماید.

افراد تند مزاج، عصبی، با حساسیت و عدم ثبات عاطفی غالباً  از افراد خونسرد، ملایم و آنهایی که عموماً طبع پذیراتری دارند، حساس‌تر می‌باشند. اگر بخواهیم از عوارض و مشکلات بعدی جلوگیری کنیم، باید شرایط حساسیت سرشت بیمار بوسیله هومیوپات بررسی شود.

۳.   سرشت بیماری

هومیوپات بایستی سرشت بیماریهای حاد و مزمن و دورۀ آنها را بشناسد. عموماً بیماریهایی که دارای پیشرفت سریع ، تمایلات بیش فعالانه، پاسخهای حساس، و بی‌قراریهای عصبی هستند ، واکنش‌های شدیدتری نسبت به آنهایی که روند کند و سرشتی موذی دارند، نشان می‌دهند.

بیمارانی که پاتولوژی پیشرفته دارند و نیروی حیاتی‌شان تضعیف شده، بسیار به داروها حساس‌ترند تا آنهایی که مشکلات ساختاری دارند و سلامت عمومی‌شان در حد متوسطی است. اگر هومیوپات این سه محدوده را بشناسد، تکرار صحیح داروی هومیوپاتی در صورت نیاز، آسان‌تر خواهد شد.

بهمین دلیل هانمن در نسخۀ پنجم نکات جدیدی ارائه می‌کند؛ معرفی پتنسی‌های بالاتر، استفاده از محلول دارویی و تکرار داروها در فواصل مناسب و در صورت نیاز.

به این ترتیب ارگانون پنجم را می‌توان به درستی “شکنندۀ محدوده‌ها” خواند، چون هانمن مهر پتنسی 30C  را می‌شکند، بر موانع همراه با دوز خشک غلبه می‌کند و محدودیت موجود روی تکرار دارو را هنگامی‌که سرعت بخشیدن به روند درمان مورد نیاز است، برمی‌دارد.

[۱]Organon of Healing Art

[۲] Modus operandi=Mode of operation

[۳]Chronic Diseases

[۴] Case taking

[۵]Hofrath

هوفرات به معنای مشاور بارگاه، لقبی است افتخاری که از طرف دربار به اشخاص برجسته اطلاق می‌شد. برگرفته از کتاب زندگی و نامه‌های دکتر هانمن ، فصل ۲۷ ، نوشته دکتر توماس لیندسلی بردفورد- مترجم

[۶] Tolle causum (one-sided causation)

[۷]Material peccans (materialistic basis of disease)

[۸] Orthodox schools

سیستمی از پزشکی که در آن پزشکان و دیگر متخصصان ( نظیر پرستاران، داروسازان و درمانگرها) بیماریها و امراض را بوسیله دارو، جراحی و رادیوتراپی درمان می کنند. به آن پزشکی آلوپاتی، زیستی، سنتی، اصلی و غربی هم گفته می شود.- مترجم

[۹] Wait & watch

[۱۰] Accessory symptoms

[۱۱] Dr. Schreter

[۱۲] General Korsakoff of Russia

[۱۳] Jenichen of Wismar

[۱۴]Dr. Stapf

[۱۵]Dr. Gross

[۱۶] First Provers Union

[۱۷] Adjusting the dose

[۱۸] Split-dose

فهرست مطالب:

نویسنده: دیوید لیتل ، David Little
مترجم: مریم نخجیری
سال نشر: ۱۳۹۱
ناشر: بابازاده ، اشراقیه