تیپ شناسی در هومیوپاتی- تیپولوژی – لئون وانیر

تیپ شناسی در هومیوپاتی- تیپولوژی – لئون وانیر

مقدمه ی مترجمان کتاب تیپ شناسی در هومیوپاتی:
در شرایطی که نگاه یکسویه و جزءنگر مدرن با وجود همه دستاوردهای مثبت‌اش، کاستی و آسیب‌زایی خود را در علوم انسانی، علوم اجتماعی، پزشکی و دیگر رشته‌ها … نشان داده است، روکردن به نگاه و فلسفه‌ی کل‌نگری می‌تواند نوید بخش یک راه نجات باشد.
هومیوپاتی توانسته است کارایی خود را به‌عنوان یک نظام طبی مدرن، در ریشه کنی بیماری‌های مزمن، شفای دردهای حاد و بالا بردن سطح سلامت اثبات کند. سنگ بنای هومیوپاتی بسیار دیرین است و از فلسفه‌ی مشابه‌درمانی گرفته شده اما نظامی ‌مدرن و پویا دارد. بنابراین می‌تواند به‌عنوان طب جایگزین و مکمل پیشنهادهایی بنیادین ارایه کند. حتی نگاه طب رایج نیز در سال‌های اخیر به سمت و سوی کل‌‌نگری و انفرادی ساختن درمان متمایل شده است و این گویای درستیِ راهی است که هومیوپاتی در پیش دارد.

بنیان طب هوموپاتی بر ایده‌ی مشابه‌درمانی استوار است که در آن، موجود زنده به‌عنوان کلیّتی برساخته از ساحت‌های ذهن و احساس و جسم در نظرگرفته می‌شود و تلاش می‌گردد با تجویز کمترین مقدار از داروهای توان‌یافته‌ی طبیعی، یک بیماری بسیار مشابه با بیماری طبیعی موجود در فرد بیمار ایجاد شود؛ نیروی حیاتی موجود زنده در برابر این بیماریِ مشابه ِمصنوعی، به بیشترین اعتدال خود در تمام محورهای ایمنی – هورمونی – عصبی – روانی … نزدیک می‌شود و از بیماری طبیعیِ موجود، به سوی بیماری مصنوعیِ مشابهی که ایجاد شده معطوف می‌گردد و بدین گونه درمان حاصل می‌شود.
در هومیوپاتی توجه به ویژگی‌های سرشتی بیمار می‌تواند کمک بزرگی در تشخیص و درمان بکند و اساساً هر تجویزی باید متناسب با سرشت فرد و مخصوص او باشد.

بشرِ دوران باستان نوعی یکپارچگی با طبیعت پیرامون داشت؛ تمام هستی را در آینه‌ی طبیعت تماشا می‌کرد و پاسخ تمام پرسش‌های خود را از آن دریافت می‌نمود. بدیهی است او برای رفع نیازها و کنجکاوی‌های خود، ساختارهایی دانش‌گونه نیز طراحی می‌نمود. امروز نمی‌توانیم بگوییم علومی‌ مانند ستاره‌بینی (طالع‌بینی) یا قیافه‌شناسی به کلی مردودند چرا که ممکن است این علوم (یا شبه علوم) در موارد بسیاری پاسخگو باشند مانند طب سنتی یا سوزنی و امثال آن‌که ضرورتا پشتوانه‌ی علمی ندارند ولی در مواردی نسخه‌های کارامدی را تجویز می‌کنند. مسئله این است که با تغییر دیدگاه بشر در دوران جدید و شکافی که میان او و طبیعت ایجاد شده، اساساً مرجعیت این نوع نگاه زیر سوال رفته است؛ اما آیا می‌توان جامعیت و شمول برخی یافته‌ها و ساختارهای گذشته را به‌خاطر تغییر باورها در عصر جدید نادیده گرفت و رها کرد؟
کتابی که پیش روی شماست حاصل نگاهی نو و کاوشگرانه در علوم باستان، و آمیختن یافته‌ها و قوانین بنیادین طبیعت با نظام مدرن طب هومیوپاتی است. درست است که نگاه مؤلف ترکیبی از چند علم است اما باعث ناهنجاری و پیچیده‌شدن قضایا نشده، بلکه به کشف راهکار و پایه گذاری دیدگاهی تازه انجامیده است.

پیشینیان باستان بر این باور بودند که بشر علاوه‌بر جسم خاکی خود، بعدی غیرمادی دارد که «ساختار نجومی» نامیده می‌شود و از نیروی ستارگان و اجرام آسمانی برساخته شده است. جسم مادی و تمام اجزای آن ازجمله روانِ انسان، الگوها و سازماندهی خود را از نیروی طبیعت (کائنات) گرفته است. در واقع جهان طبیعی، شباهتی با جهان استوره‌ای یا کهن-الگویی دارد. براین اساس، و از دیدگاه علم آسترولوژی (ستاره‌بینی)، موجودیت انسان‌ها تحت تأثیر یک الگوی ستاره‌ای است و برایند نیروی این اجرام آسمانی در چهره استوره‌های یونانی-رومی متبلور شده‌است.
مؤلف این کتاب با جستجو در استوره‌های یونانی – رومی‌ و انطباق آنان با اجرام آسمانی، به کمک ستاره‌بینی (طالع‌بینی) ‌و قیافه‌شناسی تلاش کرده است تا یک طبقه‌بندی جامع و کارکردی از بشر، شخصیت، ذهن، ساختار جسمی، رفتار، استعداد ابتلا به بیماری‌ها، مراحل بیماری و درمان آن را به‌دست دهد.

نخستین دلیلی که مترجمان، این کتاب را برای برگرداندن به فارسی برگزیدند همین بود و دلیل دیگر ارائه‌ی مباحث متریامدیکایی تازه‌ای است که در سایر منابع به چشم نمی‌خورد. مؤلف کتاب از دیدگاه‌ها و چارچوب‌های گوناگونی مباحث متریامدیکا را مطرح می‌کند که باعث درک تازه و شبکه مانندی از داروهای هومیوپاتی می‌شود.

مورد بسیار مهم دیگری که در این کتاب وجود دارد، شرح و توضیح روند بیماری در تیپ‌های گوناگون بشری است؛ نوعی فیزیوپاتولوژیِ هومیوپاتیک! یکی از خلأها و نقاط ضعف هومیوپاتی، ناتوانی آن در شرح و درک فیزیوپاتولوژی بیماری هاست. در این کتاب با تشریح این روندها و انطباق آن با متریامدیکا، سبک متفاوتی از درمان نیز پیشنهاد می‌شود: نگاه کل نگر، کلیّت فرد و نیروی حیاتی را به هنجار و تعادل باز می‌گرداند و افزون بر این در لا‌به‌لای درمان، با توجه به مراحل پیشرفت پاتولوژی، ارگان‌ها و کارکردهای دچارِ اختلالِ فرد بیمار را نیز به تعادل و هنجار باز می‌گرداند. این سبک درمان بیشتر در هومیوپاتی مدرن در برخی کشورهای اروپایی و همچنین هندوستان دیده می‌شود و می‌تواند یک شیوه‌ی پیشنهادی باشد.

از ویژگی‌های دیگر کتاب این بوده که نویسنده در کنار طبقه‌بندی استوره‌شناختی و آسترولوژیک، به طبقه‌بندی سرشتی نیز توجه داشته است. در بخش نخست، پیرامون سرشت‌های کربونیک، فسفریک و فلوریک توضیح داده و در هر تیپ، گوناگونی‌های سرشتی آن را تشریح کرده است. آمیختن این دیدگاه با علوم ستاره‌بینی (طالع‌بینی)، هومیوپاتی و استوره‌شناسی کاربردی، به طبقه‌بندی، شناخت، تشخیص و درمان بیماران کمک بزرگی می‌کند. حدود هفتاد سال از نگارش این کتاب می‌گذرد؛ از این رو شایسته است تا با افق فرهنگی-اجتماعی دورانِ خودش سنجیده شود. ممکن است دیدگاه مترجمان در برخی موارد با متن اصلی مغایرت داشته باشد اما به دلایلی که ذکر شد این کتاب می‌تواند دریچه‌ای به نگاهی تازه و نیز زمینه‌ی پژوهشی نوینی ارائه دهد.

دکتر ابوالفضل حسینی
مهندس محمود نجبایی