آشنایی با رشته پزشکی؛ جامع‌ترین مقاله در زمینه پزشکی! + معرفی ۱۰ کتاب

رشته پزشکی یکی از مهم‌ترین و چالشی‌ترین رشته‌های دانشگاهی علوم تجربی است که به بررسی و درمان بیماری‌ها، حفظ و ارتقا سلامت انسان‌ها و جامعه می‌پردازد. این رشته نه‌تنها نیازمند دانش تخصصی و پایه‌های علمی قوی است، بلکه مهارت‌های بالینی و انسانی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. زمانی که تمامی این موارد در کنار یکدیگر قرار بگیرند باعث می‌شود که یک پزشک به مهارت و توانایی بالایی دست پیدا کند. در این مقاله ما سعی کردیم به طور کلی مفاهیم ابتدایی رشته پزشکی را معرفی کنیم تا علاقه‌مندان بتوانند با بهترین دیدگاه، بهترین تصمیم را بگیرند.

تعریف و اهمیت رشته پزشکی

رشته پزشکی عبارت است از علم و هنر درمان و حفظ سلامت انسان‌ها. پزشکان در این رشته با استفاده از دانش به روز، تجربه کاری و مهارت‌های بالینی، تشخیص بیماری‌ها را انجام داده و بهبود و درمان بیماران را به روش‌های مختلف انجام می‌دهند. اهمیت رشته پزشکی در حفظ سلامت جامعه غیرقابل‌انکار است و از طرفی دیگر نیز برای کاهش هزینه‌های درمان و فشار اقتصادی بر جامعه نیز اهمیت دوچندانی دارد.

تاریخچه پزشکی در غرب

تاریخچه پزشکی در غرب از گذشته‌های دور تا به امروز مسیری پیچیده را طی کرده است و در طول زمان الهام‌بخش افراد بسیاری بوده است. چه بسیار افرادی که با شنیدن داستان زندگی پزشکان قدیمی، به این رشته علاقه‌مند شدند. از ابتدایی‌ترین مفاهیمی که پزشکان اولیه با آن شروع به درمان اطرافیانشان کردند تا رشد مفاهیم پزشکی در تحقیقات و پیشرفت‌های تکنولوژیکی و در نهایت جایگاهی که امروزه علم پزشکی پیدا کرده است؛ اما پایه‌گذاران این مسیر چه کسانی بودند؟

پیش‌آهنگان مسیر پزشکی؛ از افسون‌های اولیه تا تکنولوژی مدرن

تاریخچه علم پزشکی مسیری پیچیده از تجربه‌های انسانی، تحقیقات علمی و پیشرفت‌های تکنولوژیکی را پیموده است. این مسیر با برافروختن پرچم تمدن‌های باستانی همچون یونان و روم، شروع شد. در این دوران، افسون‌ها و باورهای اسطوری مبنی بر تاثیرات ارواح و خدایان بر سلامت و بیماری‌ها، به‌عنوان شکلی اولیه از پزشکی آغاز شد.

اما دوره طلایی علم پزشکی را بقراط (هیپوکراتیس) پایه‌گذاری کرد و با کار او، مفهوم عقلانی‌تری از پزشکی آغاز شد. پدر تاریخ پزشکی، مبانی پزشکی علمی را با تاکید بر عوامل طبیعی بر سلامت و بیماری‌ها شروع کرد و باعث شد که خرافات قبلی و تاثیر خدایان و ارواح بر بیماری‌ها و سلامت انسان‌ها از بین برود. شاید پیشرفتی که ما امروزه در پزشکی داریم مدیون همین افراد است.

دوره میانی تاریخچه پزشکی تغیر چشم‌گیرتری داشت. ابن سینا (آویسنا) دیدگاه‌های متفاوت یونانی، اسلامی و… را ترکیب کرد و به مفاهیمی در علم پزشکی دست پیدا کرد که امروزه نیز در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر سراسر دنیا تدریس می‌شوند.

پیشرفت‌های تکنولوژی و عملی گوناگون، اختراع ابزارها و تجهیزات پزشکی تحولات بسیار گسترده‌ای را در علوم پزشکی رقم زدند. تحولاتی که منجر به تشخیص دقیق‌تر و درمان بیماری‌ها، جراحی‌های پیشرفته و تحقیقات ژنتیکی شد و از طرفی نیز با کشف داروهای جدید علوم پزشکی به درجاتی که امروزه مشاهده می‌کنید رسید.

تاریخچه پزشکی در ایران چگونه است؟

هنگامی که بحث گذشته رشته پزشکی در ایران باز می‌شود نمی‌توان تاثیرات مهم فرهنگی و مذهبی را نادیده گرفت. بسیاری از مواردی که امروزه ما به صورت گسترده در علوم پزشکی مشاهده می‌کنیم تاثیرات مذهبی هستند که همراه با ورود اسلام، به ایران وارد شدند.

اما به طور کلی از دوران باستان مهارت‌های پزشکی به عنوان قسمتی از مهارت‌های زندگی در ایران شکل گرفت و حتی تا امروزه هم ادامه پیدا کرده است. افرادی که با استفاده از داروهای سنتی و گیاهان منطقه خود سعی بر آن داشتند تا بیماری‌های مختلف اعضای خانواده خود را درمان کنند پا به این عرصه گذاشتند و با گسترش این دانش، کمک شایانی به علم پزشکی نیز کردند. چرا که دانشمندان باستان‌شناسی با کشف این منابع درهای جدیدی برای محققان پزشکی نیز باز کردند.

ابن سینا؛ بزرگ‌ترین پزشک ایرانی

ابن سینا (آویسنا) به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین پزشکان در تاریخ ایران و جهان شناخته می‌شود. آثار او در طب اسلامی و علوم پزشکی همچون «قانون» (قانون در طب) به‌عنوان منابعی بزرگ و ارزشمند در تاریخ پزشکی محسوب می‌شود. همانطور که گفتیم تاثیرات فرهنگی و مذهبی نیز در تاریخچه پزشکی ایران مشهود است. تاثیرات این موضوع را نیز می‌توانید در آثار ابن سینا مشاهده کنید.

امروزه با ورود تکنولوژی‌های پزشکی به ایران، دانش پزشکی ترکیبی از دانش سنتی و مدرن را دربر گرفته است. تحقیقات پزشکی، توسعه بیمارستان‌ها و تخصصی‌شدن در زمینه‌های مختلف از ویژگی‌های این دوره هستند که تاثیر مهمی در بهبود سلامت جامعه ایرانی داشته‌اند.

هرچند که پزشکی امروزه پیشرفت بسیاری داشته است، اما شما به‌عنوان یک پزشک در ایران نمی‌توانید از تاثیر داروهای سنتی و… چشم بپوشید. زیرا این منابع در برخی موارد بهتر از تجویزهای امروزی عمل می‌کنند و بسیار کارا هستند.

زیرشاخه‌های رشته پزشکی در دانشگاه

یکی از اصلی‌ترین سوالات دانشجویان قبل از ورود به دانشگاه درمورد زیرشاخه‌های رشته پزشکی می‌باشد. در این جا ما به‌طور کامل اسامی زیرشاخه‌های رشته پزشکی و زیرشاخه‌های آن‌ها را آورده‌ایم و سپس به‌طور خلاصه در مورد هر یک توضیحات لازمه را ارائه می‌دهیم.

1. پزشکی عمومی و خانواده:

پزشکی عمومی

پزشکی خانواده

• جراحی:

جراحی عمومی

جراحی قلب و عروق

جراحی عروق مغزی (نوروسرجری)

جراحی ارتوپدی

جراحی چشم

جراحی پلاستیک

جراحی دستگاه گوارش

جراحی عروق تخت

جراحی اطفال

• پزشکی داخلی:

داخلی عمومی

کاردیولوژی (بیماری‌های قلب)

astroenterology (بیماری‌های گوارش)

نورولوژی (بیماری‌های عصبی)

اندوکرینولوژی (بیماری‌های غدد)

عفونی (بیماری‌های عفونی)

آلرژی و ایمنولوژی (بیماری‌های حساسیت)

هماتولوژی و انکولوژی (بیماری‌های خون و سرطان)

نفرولوژی (بیماری‌های کلیه)

روماتولوژی (بیماری‌های انسداد)

• بیهوشی و درد:

بیهوشی عمومی

مراقبت‌های ویژه

درد و التهابات

• رادیولوژیست (تصویربرداری پزشکی):

رادیولوژی (تصویربرداری پرتوی)

اورولوژی (تصویربرداری تشخیصی)

رادیوتراپی (استفاده از پرتوها در درمان)

• زنان و زایمان:

زنان و زایمان عمومی

زنان و زایمان بالینی

نازایی و باروری

• اطفال:

ایمونولوژیست کودکان

متخصص قلب و عروق کودکان

پزشک اورژانس کودکان

متخصص غدد درون ریز کودکان

• پاتولوژی (آسیب‌شناسی):

پاتولوژی عمومی

پاتولوژی بالینی

پاتولوژی جنینی

۱۰-علوم پایه پزشکی:

آناتومی

فیزیولوژی

ژنتیک پزشکی

۱۱-پزشکی قانونی (حقوق پزشکی):

پزشکی قانونی (فورنزیک)

حقوق پزشکی

۱۲- پزشکی پیشگیری و بهداشت عمومی:

جامعه‌شناسی پزشکی

بهداشت عمومی

۱۳- تغذیه و رژیم‌درمانی:

تغذیه و رژیم‌درمانی

گیاهان دارویی و تکمیلی

۱۴- روان‌شناسی و روان‌درمانی:

روان‌شناسی بالینی

روان‌درمانی

علم اعصاب روان‌شناختی

۱۵- ارتوپدی (ترمیمی):

جراحی

ارتوپدی (ترمیمی استخوان و مفصل)

۱۶- پزشکی ورزشی:

پزشکی ورزشی

فیزیوتراپی و توانبخشی ورزشی

۱۷- پوست و زیبایی

۱۸- پزشکی نظامی

۱۹-پزشکی فیزیکی و توانبخشی

۲۰- طب اورژانس

۲۱- گوش و حلق بینی

۲۲- قلب

۲۳- مغز و اعصاب (نورولوژی)

پزشکی عمومی و خانواده

پزشکی عمومی و خانواده یک زیرشاخه مهم از رشته پزشکی است که تاکید اصلی آن بر تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌ها و مشکلات سلامت در افراد مختلف در گروه‌های سنی و خانواده‌های گوناگون است. نقش این پزشکان بسیار کلیدی و مهم است؛ چرا که مشغله اصلی آن‌ها به مراقبت‌های اولیه و بهداشتی تک به تک اعضای خانواده برمی‌گردد. به طور کلی آن‌ها با ارائه خدمات پیشگیری، تشخیص، درمان و مشاوره به بیماران، نقش مهمی در حفظ سلامتی جامعه دارند.

کار دیگر پزشکان عمومی و خانواده بررسی پیشینه و تاریخچه بیماری در خانواده‌هاست. این افراد برای تشخیص و درمان بیماری‌ها باید ارتباط نزدیکی با بیماران برقرار کنند، ارتباطی که شاید دیگر پزشکان با بیماران خود نداشته باشند. با ایجاد این ارتباط آن‌ها می‌توانند تاریخچه مربوط به بیماری خانواده‌ها را جمع‌آوری کرده و پس از تشخیص صحیح، آن‌ها را نزد متخصص‌های مربوطه بفرستند.

این حوزه اهمیت زیادی در تقویت پیوندهای خانواده با سلامتی و درک بهتر از عوامل موثر بر سلامت دارد. بنابراین یک پزشک خانواده باید در هر یک از زمینه‌ّای روانشناسی، دندان‌پزشکی، مشاوره، تغذیه و… اطلاعات کاملی داشته باشد.

جراحی

شاید اهمیت هیچ یک از زیر‌شاخه‌های رشته پزشکی به اندازه زیر‌شاخه جراحی اهمیت نداشته باشد. جراحی یکی از شاخه‌های پردرآمد و در عین حال بسیار حساس است. دانشجویان این رشته به تشخیص و درمان بیماری‌ها و مشکلات جسمی انسان می‌پردازند و با استفاده از فنون پزشکی و ابزارهای پزشکی مختلف، اعمال جراحی مختلف را بر روی بیماران انجام می‌دهند. رشته جراحی خود زیرشاخه‌های متعددی دارد و دانشجویان می‌توانند با توجه به علایق و توانایی خود زیرشاخه مناسب خود را انتخاب کنند.

زیرشاخه جراحی دل و جرئت زیادی می‌خواهد، بنابراین افرادی باید این زیرشاخه را انتخاب کنند که توانایی مواجه با شرایط مختلف بیماران را داشته باشند.

این زیرشاخه شامل مجموعه‌ای از تخصص‌های مختلف است که به اعضا و ساختارهای خاص بدن مرتبط می‌شوند. برخی از این تخصص‌ها شامل جراحی عمومی می‌شود که مربوط به انجام عمل‌های مختلف و گاهی نیز برداشتن اعضا می‌شود، جراحی قلب و عروق که یکی از حساس‌ترین تخصص‌هاست و به درمان اختلالات قلبی و عروقی مربوط می‌شود و مابقی تخصص‌ها که در عناوین به آن‌ها پرداخته‌ایم.

پزشکی داخلی

پزشکی داخلی یک زیرشاخه گسترده و بسیار مهم در رشته پزشکی است که به تشخیص، درمان و مدیریت بیماری‌ها و اختلالات داخلی اعضا و سیستم‌های مختلف بدن می‌پردازد. پزشکان داخلی به‌‌عنوان متخصصین حیطه داخلی، در تشخیص و مدیریت بیماری‌هایی از قبیل عفونت‌ها، مشکلات دستگاه گوارش تشخیص فشار خون بالا، دیابت، کم کاری تیروئید، بیماری قلبی و… نقش گسترده‌ای دارند. یک متخصص داخلی برای اینکه بتواند در کار خود خبره شود و به مهارت برسد باید یک استاد همه چیز‌دان باشد و درمواقع لزوم بیمار را به متخصص‌های دیگر ارجاع دهد. این تخصص دربرگیرنده بسیاری از حوزه‌های مختلف از جمله کاردیولوژی، گاستروآنترولوژی، نئورولوژی، اندوکرینولوژی، هماتولوژی، نفرولوژی، عفونی، روماتولوژی و… است.

اگر بخواهیم با دید کلی‌تری نگاه کنیم باید بگوییم که این تخصص تمامی مواردی که بیمار نیاز به جراحی ندارد را شامل می‌شود.

بیهوشی و درد

بیهوشی یکی از شاخه‌های رشته پزشکی است. اگر شما هم تجربه جراحی و عمل داشته باشید حتما با اهمیت کار یک متخصص بیهوشی آشنایی دارید. این افراد در فرآیند بیهوشی بیمار و مراحل مختلف عمل جراحی نقش مهمی دارند و پس از آن نیز در مدیریت درد و کمک به بیماران برای گذراندن دوره نقاهت وظایف خود را انجام می‌دهند. متخصصین این زیرشاخه در دو زمینه اصلی فعالیت دارند:

در زمینه بیهوشی، متخصصین از فنون و داروهایی که در هنگام جراحی و فرآیندهای پزشکی استفاده می‌شوند، آگاهی دارند. آن‌ها مسئولیت مدیریت بیهوشی بیماران در طول جراحی یا فرآیند‌های تشخیصی مثل انجام برخی آزمون‌ها را بر‌عهده دارند. وظیفه اصلی پزشکان بیهوشی، حفظ راحتی و ایمنی بیمار در طول فرآیندهای پزشکی و جراحی است.

در زمینه مدیریت درد، این افراد با استفاده از روش‌های مختلف مانند تراپی‌های فیزیکی، داروها، تکنیک‌های توانبخشی، تزریقات درمانی و…  به بیماران کمک می‌کنند که از شر دردهای مختلف راحت شوند و بتوانند با راحتی بیشتری به زندگی بپردازند. این دردها ممکن است مربوط به  دوره نقاهت اعمال جراحی و یا دردهای دیگر باشد که در هر دو صورت متخصصین برای کنترل بیماری نقش اساسی دارند.

رادیولوژی

این زیرشاخه از رشته پزشکی به بررسی و تشخیص بیماری‌ها و اختلالات سلامتی بدن بیماران، از طریق عکس‌برداری از قسمت‌های مختلف بدن انسان‌ها می‌پردازد. حوزه تصویربرداری پزشکی از تکنولوژی‌های پیشرفته برای ایجاد تصاویر دقیق و تفسیر آن‌ها بهره می‌برد.

این خدمات برای افرادی از گروه‌ّهای سنی و قشر مختلف انجام می‌شود. از کودکانی که پایشان آسیب دیده است تا افرادی با وضعیت و شرایط حادتر؛ بنابراین افرادی که به این زیرشاخه وارد می‌شوند باید توانایی برقراری ارتباط با افراد مختلف را داشته باشند و از طرفی نیز بتوانند شرایط مختلف را مدیریت کنند. تصاویر پزشکی شامل انواع مختلفی از تکنیک‌ها و دستگاه‌ها می‌شود که به پزشکان اجازه می‌دهد درون بدن انسان را بدون نیاز به جراحی مشاهده کرده و تشخیص‌های دقیق‌تری برای بیماران ارائه دهند.

این تکنیک‌ها شامل مواردی مانند رادیوگرافی، سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT scan)، تصویربرداری با توموگرافی مغناطیسی (MRI)، تصویربرداری پزشکی هسته‌ای (PET scan) و تصویربرداری ماهیچه‌ای (MRI تصویربرداری کمربندی) می‌باشند که همگی در نهایت اطلاعات ارزشمندی از ساختارها و وضعیت بدن ارائه می‌دهند و به پزشکان کمک می‌کنند تا در تشخیص بیماری‌ها، نقاط ضعف و مشکلات سلامتی عملکرد بهتر و دقیق‌تری داشته باشند.

تصویربرداری پزشکی در تمام زمینه‌های پزشکی از جمله جراحی، داخلی، عفونی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنولوژی‌ها بهبودی عظیم در تشخیص و درمان بیماری‌ها و اختلالات سلامتی ایجاد کرده‌اند و نقش مهمی در افزایش دقت و توسعه پزشکی دارند؛ بنابراین اگر قصد ورود به این شاخه را دارید باید بدانید که مسئولیت مهمی بر عهده‌تان است.

زنان و زایمان

شاید تنها پزشکانی که درطول دوره‌های کاری خود شادی و بهترین لحظات بیماران را تجربه می‌کنند پزشکان زنان و زایمان باشند؛ اما به‌طورکلی این زیرشاخه از رشته پزشکی یکی از شاخه‌های مهم در حوزه پزشکی است که به مطالعه و مراقبت از مسائل سلامتی زنان و فرآیندهای زایمان می‌پردازد. این زیرشاخه دربرگیرنده تخصص‌ها و تکنیک‌های متعددی است که به مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی زنان، زایمان، مشاوره جنسی، مسائل جنسیتی، باروری و مشکلات جنسیتی مردان و زنان مربوط می‌شود. اگر بخواهیم دسته‌های مشخصی را تعیین کنیم باید بگوییم تخصص‌های مختلف در زیرشاخه زنان و زایمان شامل این موارد می‌شود:

• زنان و زایمان عمومی: مربوط به مراقبت از زنان در تمام مراحل زندگی، از نوزادی تا سنین بالا می‌باشد.
• نازایی و باروری: این شاخه به مشکلات باروری و مراقبت از زنان در دوران بارداری می‌پردازد.
• مشاوره جنسی و مسائل جنسیتی: به مشاوره و درمان مسائل جنسی و مشکلات مرتبط با این موضوع می‌پردازد.
• زنان و زایمان بالینی: این افراد در مدیریت بیماری‌های زنانه و مراقبت از بیماران در بیمارستان‌ها فعالیت می‌کنند.

به‌طورکلی این تخصص به کمک تکنولوژی‌های پزشکی پیشرفته، درمان‌های نوین و جلسات مشاوره، به سلامت و رفاه زنان می‌پردازند. (گاهی نیز مردان)

تخصص اطفال

کودکان و بیماری‌های مربوط به آن‌ها در سنین مختلف نیازمند یک حوزه پزشکی کاملا مستثنی است که متخصصین اطفال این مسئولیت را برعهده گرفته‌اند.

اما متخصصین در این زیرشاخه از رشته پزشکی با چالش‌ها و موضوعات متنوعی در رابطه با نوزادان و کودکان روبه‌رو می‌شوند. از جمله موضوعات مطرح در این زمینه می‌توان به رشد و توسعه فیزیکی و شناختی نوزادان، تغذیه مناسب در دوره کودکی، واکسیناسیون و پیشگیری از بروز بیماری‌های مختلف، اختلالات رشد و تکامل، اهمیت مراقبت‌های روانی و ذهنی، مسائل تغذیه‌ای و… اشاره کرد.

در این حوزه، دانشجویان با تکنیک‌ها و روش‌های پزشکی مختص به کودکان و نوزادان آشنا می‌شوند. داروهای مختص این گروه و انواع روش‌های درمان. اما به طور کلی دانشجویانی که به این رشته وارد می‌شوند باید دل بزرگی داشته و در مواجه با شرایط بیماری کودکان و نوزادان، بهترین تصمیم را گرفته و سریعا شروع به اقدام کنند.

دانشجویانی که وارد این رشته می‌شوند در آینده باید مسئولیت‌های مختلفی برعهده بگیرند. از مراقبت‌های ویژه در بیمارستان‌ها و واحدهای مراقبتی کودکان گرفته تا تشخیص و درمان بیماری‌های رایج در این گروه سنی، تجویز درمان‌های دارویی مناسب، مشاوره به والدین درباره مراقبت‌های روزانه و تربیت کودکان و…

پزشکی پیشگیری و بهداشت عمومی

نقش اصلی دانشجویان زیرشاخه پیشگیری و بهداشت عمومی از رشته پزشکی مطالعه و اجرای تدابیر و برنامه‌هایی است که به منظور حفظ و ارتقا سلامت جامعه و جلوگیری از بروز بیماری‌ها و مشکلات جدی آماده می‌شوند. این زیرشاخه اهمیت ویژه‌ای در جامعه دارد؛ زیرا با تمرکز بر پیشگیری و ارتقا بهداشت، تاثیرات مثبت بر سلامت عمومی جامعه را افزایش می‌دهد.

در این زیرشاخه از رشته پزشکی، دانشجویان و افراد علاقه‌مند با مفاهیم اساسی پیشگیری، اقدامات بهداشتی و تدابیر جامعه‌پسند در جهت بهبود و حفظ سلامت آشنا می‌شوند. موضوعات متنوعی از جمله واکسیناسیون جمعی، آموزش بهداشت شخصی، کنترل عفونت‌ها، مدیریت بحران‌های بهداشتی، تحقیقات اپیدمیولوژیک و تحلیل داده‌های بهداشتی بحث اصلی در زیرشاخه بهداشت عمومی هستند.

ترویج فرهنگ بهداشت و پیشگیری در بین مردم، توسعه برنامه‌های آموزشی و پویایی در زمینه بهداشت عمومی، مانیتورینگ و ارزیابی برنامه‌های بهداشتی و همچنین همکاری با نهادها و سازمان‌های مرتبط از دیگر مسائلی است که با ورود به زیر شاخه پیشگیری، با آن مواجه می‌شوید.

پاتولوژی

پاتولوژی یکی از رشته‌های پرطرفدار و سخت علوم پزشکی می‌باشد که همه ساله دانشجویان بسیاری به تحصیل در آن می‌پردازند. تمرکز این رشته بر مطالعه و تحلیل بیماری‌ها و اختلالات در سطح سلولی، بافتی و سیستمیک است و با درنظر گرفتن تغییرات ناشی از آسیب‌ها،‌ عوامل زیستی و پاتوفیزیولوژی،‌ به تشخیص بیماری افراد گوناگون و درمان آن‌ها می‌پردازد. به طور کلی پاتولوژی به‌عنوان یکی از پایه‌های اساسی پزشکی، نقش بسیار مهمی در تشخیص، پیش‌بینی و مدیریت بیماری‌ها دارد.

در این زیرشاخه، دانشجویان و پزشکان متخصص با تکنیک‌های تجزیه و تحلیل نمونه‌های بافتی و سلولی در آزمایشگاه پاتولوژی آشنا می‌شوند. از جمله موضوعات مورد بحث می‌توان به توصیف و تفسیر تغییرات سلولی و بافتی در نمونه‌های دارای بیماری، تشخیص تومورها و سرطان‌ها، تعیین درجه‌بندی بیماری‌ها، تحلیل اثرات پاتوژنیک عوامل زیستی و مطالعه مکانیسم‌های پاتوفیزیولوژیک اشاره کرد. باتوجه به گسترش روز افزون بیماری سرطان در جامعه، شما می‌توانید با ورود به این رشته نه‌تنها برای جامعه مفید باشید،‌ بلکه در بسیاری از کارهای خیرخواهانه نیز نقش داشته باشید.

افرادی که در زمینه پاتولوژی مشغول به فعالیت می‌شوند نقشی حیاتی در تشخیص و پیش‌بینی بیماری‌ها و درمان‌های مختلف دارند. از جمله وظایف آن‌ها می‌توان به ارائه تشخیص‌های دقیق‌تر، ارزیابی نقاط ضعف و قوت در درمان‌ها، پیشنهاد مسیرهای درمانی موثرتر و افزایش بحث دقت در تشخیص بیماری‌ها اشاره کرد.

بنابراین اگر به مباحث پاتولوژی علاقه دارید باید بدانید که مسیری طولانی در راه شما قرار گرفته است که با ورود به آن نه‌تنها می‌توانید آینده خودتان را بسازید، بلکه به زندگی و سلامت افراد بسیاری نیز کمک خواهید کرد.

علوم پایه پزشکی

اگر بخواهید به شاخه علوم پایه پزشکی قدم بگذارید باید بدانید که این زیرشاخه به‌عنوان ستون اساسی تحقیقات پزشکی، دانشجویان و پزشکان را با اصول علمی پزشکی و تکنیک‌های تشخیصی و درمانی آشنا می‌کند.

این زیرشاخه از رشته پزشکی به مطالعه اصول و مفاهیم پایه‌ای در پزشکی می‌پردازد که برای درک بهتر فرآیندهای بیولوژیکی و پاتوفیزیولوژیکی در بدن انسان بسیار ضروری است.

در این زیرشاخه، دانشجویان با مفاهیم مهمی از جمله بیولوژی سلولی و مولکولی، آناتومی و فیزیولوژی انسان، بیوشیمی، فارماکولوژی، علم ژنتیک و اصول علوم پایه مرتبط با پزشکی آشنا می‌شوند. یادگیری این مفاهیم اساسی به دانشجویان کمک می‌کند تا در آینده به بسیاری از فرآیندهای درمانی کمک کنند و نقش موثر خود را ایفا کنند.

در این مسیر دانشجویان با ابزارها و تکنیک‌های پزشکی مختلف آشنا می‌شوند که در تشخیص، پیش‌بینی و درمان بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شامل تجهیزات تصویربرداری، آزمایشات تشخیصی، تکنیک‌های بیوشیمی و مولکولی و درنهایت تفسیر نتایج تحقیقات پاتوفیزیولوژیک و ژنتیکی می‌شوند.

پزشکی قانونی و حقوق پزشکی

تدریس نکات قانونی، حقوقی و اخلاقی مربوط به پزشکان، حوادث و اتفاقات تلخی که با روحیات هر فردی سازگار نیست، از مباحث اصلی در این زیرشاخه هستند.

زیرشاخه پزشکی قانونی و حقوق پزشکی به مطالعه و تحلیل جنبه‌های قانونی و حقوقی در حوزه پزشکی می‌پردازد و از همین بابت اهمیت ویژه‌ای نیز دارد، زیرا این شاخه از مواردی است که نه‌تنها به علم پزشکی مربوط می‌شود، بلکه بسیاری از مسائل حقوقی و تصمیم نهایی قضات نیز به این زیرشاخه وابسته است. پس اگر قصد ورود به این شاخه از رشته پزشکی را دارید باید بدانید که مسئولیت بزرگی بر دوشتان قرار می‌گیرد.

در این زیرشاخه، دانشجویان و علاقه‌مندان با مفاهیم حقوق پزشکی، تمایز بین مسائل قانونی و اخلاقی در پزشکی، مسئولیت‌های حقوقی پزشکان، حقوق بیماران، تشخیص خطاهای پزشکی، مسائل مرتبط با تصمیم‌گیری در پزشکی و قوانین و مقررات مرتبط با حرفه پزشکی آشنا می‌شوند.

اگر بخواهیم از آینده شغلی این رشته صحبت کنیم باید بگوییم که در این زیرشاخه دانشجویان با دانش حقوقی و اصول اخلاقی مرتبط با حرفه پزشکی و نظام حقوقی و قوانین مختلف کشور خود (گاهی نیز کشورهای دیگر) آشنا می‌شوند و پس از گذراندن دوره تحصیلی خود در مواجه با موارد قانونی و اخلاقی پیچیده باید بهترین تصمیم را بگیرند.

تغذیه و رژیم‌درمانی

مسائل مربوط به تغذیه و رژیم‌درمانی از موضوعاتی هستند که شاید در گذشته به صورت علمی، چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفتند، اما امروزه و با پیشرفت شاخه‌های گوناگون پزشکی و امید به زندگی، این زیرشاخه نیز اهمیت خود را پیدا کرده است. این زیرشاخه به مطالعه و ارتقا سلامت افراد جامعه از طریق تغذیه مناسب و طراحی رژیم‌های غذایی برای پیشگیری و درمان بیماری‌های مختلف می‌پردازد. از دیابت گرفته تا بیماری‌های حاد مانند سرطان.

بنابراین زیرشاخه تغذیه و رژیم‌درمانی اهمیت ویژه‌ای در حفظ سلامت و بهبود وضعیت بیماران و حتی حفظ سلامت افراد سالم نیز دارد و هر روزه در بهبود کیفیت زندگی هر فرد می‌کوشد.

در این زیرشاخه، دانشجویان و پزشکان متخصص با مفاهیم اساسی تغذیه، اهمیت ترکیبات مختلف غذایی، اثر مواد‌غذایی بر سلامت، تغذیه در دوران مختلف زندگی و تغذیه در شرایط ویژه مانند بارداری و ورزش آشنا می‌شوند و با این اطلاعات به کمک اعضای جامعه می‌شتابند.

از وظایف دانشجویان رشته تغذیه و رژیم‌درمانی در آینده می‌توان به طراحی رژیم‌های غذایی مناسب در مقابل بیماری‌های مختلف، مدیریت بیماری‌های مزمن، ارائه راهکارهای تغذیه‌ای برای افراد با شرایط خاص مانند دیابت، چاقی، کمبود‌های ویتامینی و معدنی، کمک به ورزشکاران برای بهبود وضعیت بدنی و… اشاره کرد.

روان‌شناسی و روان‌درمانی

بررسی رفتارها، فرآیندهای ذهنی و عوامل روانی افراد مختلف برای تشخیص بیماری آن‌ها و کمک به داشتن زندگی بهتر، همگی در بحث روان‌شناسی و روان‌درمانی طبقه‌بندی می‌شوند.

دانشجویان روان‌شناسی نقش حیاتی در بهبود سلامت روانی و جسمی افراد ایفا می‌کند و تمرکز بر فهم عوامل روانی در تاثیرات بیماری‌های مختلف، مشغله اصلی آنان است.

در این زیرشاخه، دانشجویان و متخصصان با مفاهیم اساسی روان‌شناسی، تئوری‌های رفتاری، تحلیل عوامل روانی در بیماری‌ها، اختلالات روانی مختلف و تاثیرات روان‌درمانی بر بیماری‌ها آشنا می‌شوند و از این طریق بر تشخیص و درمان اختلالات روانی تاثیرات به‌سزایی برجای می‌گذارند. از تحلیل علل عمقی اختلالات روانی تا ارائه روش‌های درمانی مناسب. به‌طور کلی این تخصص به ارتقا سلامت روانی افراد مختلف جامعه، در تمامی سنین و اقشار، کمک می‌کند.

ترمیمی و ارتوپد

زیرشاخه ترمیمی و ارتوپدی به مطالعه و مدیریت اختلالات و آسیب‌های سیستم عضلانی – اسکلتی از جمله استخوان‌ها، مفاصل و عضلات می‌پردازد. این زیرشاخه نقش اساسی در بهبود عملکرد حرکتی، ترمیم و بهبود آسیب‌های جسمانی و بهبود کیفیت زندگی افراد مختلف جامعه دارد.

در این زیرشاخه، دانشجویان و متخصصان با تشخیص و مدیریت آسیب‌ها و اختلالات اسکلتی – عضلانی از جمله شکستگی‌ها، آسیب‌های رباطی و ترمیم عضلات آشنا می‌شوند. آن‌ها توانایی تشخیص مشکلات ارتوپدی و نیازهای درمانی بیماران را در خود تقویت می‌کنند و درنهایت نیز در همین زمینه‌ها مشغول به فعالیت می‌شوند.

بیمارانی که شما در دوران حرفه‌ای خود با آن‌ها مواجه می‌شوید افرادی از تمامی سنین و اقشار جامعه هستند. شما ممکن است از کودکان ۴ ساله تا افراد مسن ۹۰ ساله بیمار داشته باشید. پس این تخصص به دامنه ارتباطات گسترده‌ای نیاز دارد. البته لازم به ذکر است که گاهی برای ترمیم آسیب‌های استخوان نیاز به زور بازو دارید. پس اگر احساس می‌کنید که انرژی بدنی کافی ندارید، این تخصص برای شما مناسب نمی‌باشد.

در زمینه وظایف ارتوپدیست‌ها می‌توان به مواردی مانند تشخیص، درمان و ترمیم آسیب‌های اسکلتی – عضلانی اشاره کرد که درنهایت ممکن است منجر به جراحی‌های ترمیمی، استفاده از دستگاه‌های تثبیتی، انجام درمان‌های فیزیوتراپی، ارائه راهکارهای بهبود حرکتی و… شوند.

پزشکی ورزش

با گسترش ورزش‌های حرفه‌ای، وسایل ورزشی حرفه‌ای و… نیاز جامعه به پزشکانی که تنها در همین زمینه به فعالیت بپردازند کاملا احساس شد؛ بدین ترتیب زیرشاخه پزشکی ورزشی با هدف مطالعه و مدیریت حرکات و اصول تمرینات ورزشی برای بهبود عملکرد و حفظ سلامت افراد جامعه، ایجاد شد. این زیرشاخه با ترکیب دانش پزشکی و ورزشی، به بهبود عملکرد ورزشکاران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای و همچنین پیشگیری از بروز آسیب‌های ورزشی می‌پردازد.

در این زیرشاخه، دانشجویان و متخصصان با مفاهیم اساسی فیزیولوژی ورزش، تاثیرات تمرینات ورزشی بر سیستم‌های بدن، تشخیص و درمان آسیب‌های ورزشی، تغذیه و ترمیم پس از تمرینات و تاثیرات عوامل محیطی بر عملکرد ورزشکاران آشنا می‌شوند. در این زمینه، پزشکان و متخصصان پزشکی ورزشی نقش اساسی در تعیین برنامه‌های تمرینی مناسب برای بهبود عملکرد و ارتقا سلامت ورزشکاران دارند. آن‌ها ارزیابی ورزشکاران بر اساس شرایط جسمانی، تاریخچه آسیب‌های قبلی و اهداف ورزشی را مورد بررسی قرار می‌دهند.

پزشکی نظامی

محیط‌های نظامی یکی از مقرهای مهم هر کشوری هستند که عموما از امکانات شهری بسیار دور هستند. بنابراین لزوم تربیت افرادی که بتوانند در شرایط مختلف و موارد حساس نظامی، به بهبود وضعیت سلامت افراد بپردازند کاملا احساس می‌شد. بدین ترتیب زیرشاخه پزشکی نظامی ایجاد شد.

دانشجویان این زیرشاخه به مطالعه و ارائه خدمات پزشکی در محیط‌های نظامی و نیروهای مسلح می‌پردازند و پس از آشنایی با مفاهیم اساسی پزشکی عمومی، آسیب‌شناسی ناشی از عوامل نظامی، درمان بیماری‌ها و آسیب‌های ناشی از عملیات نظامی و درنهایت مدیریت ترکیبی اورژانس‌های پزشکی در مناطق جنگی، به کار در این موارد می‌پردازند.

این زیرشاخه نقش حیاتی در حفظ سلامت و درمان افراد نظامی و همچنین مدیریت عملیات پزشکی در شرایط اضطراری دارد؛ بنابراین با اینکه استرس و فشار کاری بالایی دارد، اما متخصصان این زیرشاخه همیشه در یکی از مراکز مهم کشوری مشغول به کار می‌شوند.

پزشکی فیزیکی و توانبخشی

تکنیک‌های فیزیوتراپی، بهبود عملکرد فیزیکی افراد با مشکلات جسمانی و حرکتی از مواردی هستند که امروزه نام آن‌ها را بسیار می‌شنوید. در هر خانواده‌ای حداقل یک فرد وجود دارد که درگیر یکی از این موارد باشد؛‌ بنابراین لزوم وجود یک متخصص توانبخشی نیز کاملا احساس می‌شود.

در این زیرشاخه، دانشجویان با مفاهیم اساسی فیزیوتراپی، توانبخشی برای افراد مبتلا به مشکلات جسمانی و حرکتی، ارزیابی عملکرد فیزیکی، طراحی برنامه‌های توانبخشی و تمرینات فیزیکی آشنا می‌شوند.

از وظایف و نقش این متخصصات در آینده می‌توان به تشخیص نیازهای توانبخشی افراد، ارائه راهکارهای تمرینی و توانبخشی مناسب برای بهبود عملکرد جسمانی و ترتیب برنامه‌های فیزیوتراپی اشاره کرد.

پوست و زیبایی

در این قسمت به پرطرفدارترین زیرشاخه رشته پزشکی رسیدیم، رشته پوست و زیبایی یکی از مواردی است که در آینده زمینه کاری بسیار راحت و همواری را برای شما پدید می‌آورد.

دانشجویان در زیرشاخه پوست و زیبایی در حوزه پزشکی به مطالعه و درمان مسائل مرتبط با پوست و بدن انسان پرداخته و در زمینه‌های تخصصی خود به ارائه راهکارهایی برای بهبود و حفظ زیبایی و سلامت پوست می‌پردازند. این زیرشاخه اهمیت ویژه‌ای در بهبود اعتماد به نفس افراد و ارتقا روحیه آن‌ها دارد.

شما به عنوان یک دانشجوی رشته پوست و زیبایی نیازمند مطالعه عمیق در زمینه ساختار پوست، علل بروز مشکلات پوستی و تاثیرات محصولات و روش‌های مختلف در بهبود و حفظ زیبایی پوست می‌باشید.

طب اورژانس

با سانحه‌هایی که ما هر روزه با آن‌ها مواجه می‌شویم لزوم ایجاد یک تخصص جداگانه برای اورژانس‌های سراسر کشور احساس شد؛ بدین ترتیب طب اورژانس به عنوان یک تخصص جدید آغاز به کار کرد.

ارائه خدمات پزشکی در بیماران مراجعه‌کننده به اورژانس‌ها وظیفه اصلی یک متخصص اورژانس است. احتمالا استرس‌ها و مسائلی که یک متخصص اورژانس باید روزانه پشت سر بگذارد بسیار زیاد هستند و از این روز اگر قصد ورود به این رشته را دارید بهتر است دقیق‌تر در این مورد تحقیق داشته باشید. رشته طب اورژانس از مواردی است که تنها از بین دانشجویان پسر داوطلب می‌پذیرد.

مهارت‌هایی که دانشجویان این شاخه از رشته پزشکی باید بدانند بسیار گسترده است و می‌توان گفت که باید دستی بر هر شاخه از علم پزشکی داشته باشند.

گوش و حلق و بینی (اتولارینگولوژی)

اختلالات شنوایی، سینوزیت مزمن، بیماری‌های مربوط به حلق، سر و گردن، مری، بلع، تروما و… تنها گوشه‌ای از مواردی هستند که یک متخصص گوش و حلق و بینی روزانه با آن مواجه می‌شود.

دانشجویان این رشته باید در تمامی موارد مربوط به حلق، بینی، اعضای صورت، موارد گفتاری، شنیداری، گلو و… آموزش ببینند تا بتوانند در آینده تشخیص‌های درستی بدهند. بنابراین فشار درسی در دوره دانشجویی این زیرشاخه کمی زیاد است.

قلب

قلب حیاتی‌ترین عضو بدن است و با لحظه‌ای اختلال در کارکرد آن، احتمالا فرد زندگی خود را از دست می‌دهد. بنابراین کار متخصصین قلب نیز بسیار حساس است و دانشجویان این رشته باید در طی دوران تحصیلی خود چالش‌های بسیاری را پشت سر بگذارند تا درنهایت بتوانند در این زمینه به مردم خدمت کنند.

هر گونه نارسایی در سیستم قلب و عروق، علت بیماری، درد در سینه، گرفتگی رگ‌ّها و… همگی به متخصصین قلب مربوط می‌شود. متخصصین قلب بعد از معاینه بیمار و تعیین شرایط، در صورت لزوم، وی را به جراح قلب ارجاع می‌دهند تا مابقی مراحل درمان را طی کند.

مغز و اعصاب (نورولوژی)

این زیرشاخه از رشته پزشکی به مطالعه و درمان اختلالات سیستم عصبی می‌پردازد و متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) اختلال‌های مربوط به نورولوژی را درمان می‌کنند. از آن جایی که سیستم عصبی یک سیستم بسیار پیچیده است و به حساس‌ترین قسمت بدن یعنی مغز منتهی می‌شوند، این زیرشاخه نیز از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. مغز، نخاع و تمامی قسمت‌های بدن در این زیرشاخه درگیر هستند و با یک اشتباه کوچک ممکن است خسارات جبران‌ناپذیری به بار بیاید.

بنابراین دانشجویان در دوره تحصیل و کارآموزی با سخت‌گیری‌های بسیار شدیدی مواجه می‌شوند تا بتوانند در کارشان خبره شوند.

تفاوت هزینه تحصیل پزشکی در ایران و خارج از ایران

تحصیل در رشته پزشکی یکی از مسیرهای محبوب و پرطرفدار برای داوطلبان کنکوری است که همه ساله به رقابت می‌پردازند؛ اما تمامی علاقه‌مندان به این رشته نمی‌توانند در دانشگاه‌های ایران مشغول به تحصیل شوند و گاهی نیز به دلایل شخصی قصد مهاجرت دارند. هزینه تحصیل در رشته پزشکی می‌تواند در هر دو این مسیرها بسیار متفاوت باشد. در ایران، آموزش پزشکی به‌ صورت دولتی و آزاد ارائه می‌شود و افراد مقیم ایران می‌توانند به طور رایگان در دانشگاه‌های دولتی و معتبر پزشکی تحصیل ‌کنند. این امر باعث جذب بسیاری از دانشجویان ایرانی به این رشته، در دانشگاه‌های داخلی شده است. اما دانشگاه‌های آزاد مشمول پرداخت هزینه هستند.

در مقابل، در کشورهای خارجی هزینه تحصیل در رشته پزشکی بسیار بالاتر از ایران است. دانشجویان باید هزینه‌های تحصیل، شهریه، مخارج زندگی و کتابخانه و همچنین هزینه‌های مرتبط با کالج پزشکی را پرداخت کنند. برای مثال، در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، هزینه تحصیل در دانشگاه‌های برجسته و معتبر ممکن است به چند ده هزار دلار در سال برسد که به‌علاوه هزینه‌های زندگی، اقامت و سایر مخارج تحصیلی محاسبه می‌شود.

در ایران، به دلیل تامین اکثر هزینه‌ها توسط دولت، افراد مستعد می‌توانند به‌راحتی مشغول تحصیل در رشته پزشکی دانشگاه‌های دولتی شوند. در حالی که در کشورهای خارجی، هزینه تحصیل به چالش‌های مالی برای داوطلبان تبدیل می‌شود و بسیاری از دانشجویان به دنبال وام‌ها، تسهیلات مالی یا کار هستند تا بتوانند هزینه‌های تحصیل را تامین کنند.

البته تحصیل رایگان به شرطی است که شما در دانشگاه‌های دولتی ایران به تحصیل مشغول شوید، در غیر این صورت اگر در دانشگاه‌های آزاد ایران وارد رشته پزشکی شوید هزینه‌های هنگفت بر گردنتان خواهد بود.

در نتیجه، تفاوت‌های بزرگی در هزینه تحصیل پزشکی در ایران و کشورهای خارجی وجود دارد.

بهترین تخصص‌های پزشکی از نگاه دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته پزشکی

بهترین تخصص پزشکی شاید راحت‌ترین تخصص پزشکی نباشد، ولی می‌تواند در آینده کار شما را راحت‌تر کند. برای مثال تحصیل در زیرشاخه پوست و زیبایی شاید در طی تحصیل راحت‌ترین زیرشاخه پزشکی نباشد، اما راه و مسیری که شما در آینده برای شغلتان پیدا خواهید کرد قطعا ساده‌تر از دیگر تخصص‌هاست. در ادامه بهترین و پرطرفدارترین تخصص‌های پزشکی را از نگاه دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته پزشکی بررسی می‌کنیم.

1. داخلی

تخصص پزشکی داخلی به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین تخصص‌ها شناخته می‌شود. افرادی که به تخصص داخلی علاقه دارند، معمولا ارتباطات اجتماعی بالایی دارند و می‌توانند به خوبی با بیماران ارتباط بگیرند و در نهایت انواع مختلفی از بیماری‌ها را مورد مطالعه و درمان قرار دهند.

• جراحی عمومی

تخصص جراحی عمومی نیازمند مهارت‌های فراوانی است که شاید در مابقی زیرشاخه‌ّهای رشته پزشکی مورد نیاز نباشد. عکس‌العمل سریع، تصمیم‌گیری به موقع و… تنها گوشه‌ای از مواردی است که یک جراح خبره به آن احتیاج دارد.

این تخصص برای کسانی مناسب است که به جراحی علاقه دارند و عاشق چالش‌های پزشکی باشند. بنابراین شاید از دیدگاه بسیاری از افراد راحت نباشد، اما بسیار پرچالش و دغدغه است.

• پوست و زیبایی

تخصص پوست و زیبایی برای کسانی که به زیبا شناسی و مراقبت از پوست علاقه دارند، جذاب است. این تخصص شامل انجام فرآیندهای تزریقی، لیزری و جراحی‌های زیبایی می‌شود و درنهایت مسیر شغلی همواری را بر سر راهتان می‌گذارد.

• موارد مربوط به علوم آزمایشگاهی

تخصص‌های علوم آزمایشگاهی برای علاقه‌مندان به تحقیقات و تجزیه و تحلیل داده‌های آزمایشگاهی جذاب است. افرادی که به علوم پایه و آزمایشگاه علاقه دارند، می‌توانند در این تخصص موفق عمل کنند.

تحصیلات دانشگاهی در رشته پزشکی

تحصیل در رشته پزشکی یک مسیر پرچالش و پرافتخار است که به دانشجویان فرصتی برای یادگیری عمقی از بدن، بیوشیمی، بیماری‌شناسی تا تکنیک‌های درمانی و جراحی فراهم می‌کند. البته این مسیر نیازمند تعهد، علاقه عمیق به علوم پزشکی، مهارت‌های بالینی و… است.

اما بیایید کمی دقیق‌تر به بررسی رشته پزشکی در دانشگاه بپردازیم.

مراحل تحصیل رشته پزشکی و مدت زمان هر کدام

مراحل تحصیل در رشته پزشکی به‌طور کلی شامل مراحل زیر می‌شود:

1. ورود به دانشگاه پزشکی

این مرحله با قبولی در دانشگاه پزشکی شروع می‌شود. داوطلبان باید از طریق آزمون‌های ورودی ملی یا آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به دانشگاه پزشکی پذیرفته شوند. در ایران این مرحله شامل کنکور می‌شود و با توجه به این که هر فرد ممکن است مدت زمان متفاوتی را پشت کنکور بماند متفاوت است.

• آموزش تئوری

پس از ورود به دانشگاه پزشکی، دانشجویان با درس‌های تئوری در حوزه‌های مختلف پزشکی مانند بیوشیمی، فیزیولوژی، آناتومی، بیماری‌شناسی و… آشنا می‌شوند. این درس‌ها به دانشجویان اطلاعات اساسی و پایه‌ای در مورد بدن انسان و بیماری‌ها را ارائه می‌دهند.

این مرحله معمولا ۲ تا ۳ سال طول می‌کشد که دانشجویان با درس‌های تئوری در حوزه‌های پایه‌ای پزشکی آشنا می‌شوند.

• کارآموزی بالینی

در مرحله کارآموزی بالینی، دانشجویان به بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ارجاع داده می‌شوند. در این محیط‌ها آن‌ها تجربه‌های واقعی مراقبت از بیماران را کسب می‌کنند.

این مرحله حدود ۱ تا ۲ سال طول می‌کشد تا دانشجویان در بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها و مراکز درمانی تحت نظر پزشکان تجربه کسب کنند.

• انتخاب تخصص

در این مرحله، دانشجویان پس از اتمام مراحل اولیه و کسب تجربه در زمینه‌های مختلف، تصمیم به انتخاب تخصص پزشکی خود می‌گیرند. این انتخاب تخصص تحت تاثیر عوامل مختلفی انجام می‌شود.

انتخاب تخصص ممکن است ۱ تا ۲ سال طول بکشد و دانشجویان بعد از انجام کارآموزی‌های بالینی این تصمیم را می‌گیرند.

• تخصصی و حرفه‌ای شدن

در مراحل تخصصی و حرفه‌ای شدن دانشجویان به مطالعات عمیق‌تر در تخصص انتخابی خود می‌پردازند. این کار شامل کارآموزی در بخش‌های مرتبط با تخصص، مشارکت در تحقیقات و مطالعات پیشرفته در زمینه‌های تخصصی می‌شود و ممکن است از ۳ سال به بالا طول بکشد تا یک پزشک خبره و متخصص شوند.

حقوق ماهیانه دانشجویان دوره تخصص چقدر است؟

حقوق ماهیانه دانشجویان دوره تخصص در رشته پزشکی وابسته به نوع دوره تخصص، سطح تحصیلات، منطقه جغرافیایی و شرایط اقتصادی است. اما در ایران عموما بر دو روال پیش می‌رود:

1. دستیاری پزشکی و تخصصی (پزشک عمومی و متخصص): دانشجویان دستیاری در دوره‌های پزشکی عمومی و تخصص از دولت حقوق دریافت می‌کنند. این حقوق ممکن است ماهیانه یا سالانه پرداخت شده و به ازای هر سال تغییر کند. این افراد در سال‌های اول تحصیل معمولا حقوق کم‌تری دریافت می‌کنند که با گذر زمان و افزایش سال‌های تحصیلی، افزایش می‌یابد.
2. فلوشیپ (دوره تخصصی پسا دستیاری): در دوره‌های فلوشیپ، که پس از اتمام دستیاری در یک تخصص خاص آغاز می‌شوند، دانشجویان حقوقی بیشتر از دوره دستیاری، از دولت دریافت می‌کنند که باز هم عدد مشخصی ندارد و بسته به هر سال تحصیل متغیر است.

رشته پزشکی برای چه کسانی مناسب است و به چه مهارت‌هایی احتیاج دارد؟

شاید وقتی از بیرون گود به قضیه نگاه کنیم رشته پزشکی یکی از پردرآمدترین رشته‌های دانشگاهی باشد، اما درواقع چالش‌ها و مشکلات زیادی هم دارد که دانشجویان باید آن‌ها را پشت سر بگذارند. از طرفی دیگر این رشته به مهارت‌های مختلفی نیاز دارد. مانند:

علاقه به کمک به بیماران: اگر شما علاقه دارید به افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف و دارای مشکل کمک کنید، از طرفی نیز دارای حس همدردی هستید، رشته پزشکی می‌تواند مناسب شما باشد.

تفکر تجزیه و تحلیلی: تحلیل و تفسیر دقیق نشانه‌ها، تاریخچه بیماری و آزمایش‌های پزشکی از مهارت‌های اساسی مورد نیاز در رشته پزشکی است. اگر توانایی تفکر تجزیه و تحلیلی بالایی دارید، این رشته احتمالا برای شما مناسب است.

علاقه به علم و تحقیقات: پزشکی یک زمینه پویا و پیشرفته است که مبتنی بر پژوهش‌های علمی و تحقیقات می‌باشد. اگر شما به علم و دانش و تحقیقات علاقه دارید و دوست دارید در جهت پیشرفت علم پزشکی و بهبود روش‌های درمانی سهمی داشته باشید، این رشته برایتان مناسب است.

مهارت‌های ارتباطی و انسانی: پزشکان باید توانایی برقراری ارتباط موثر با بیماران، خانواده‌ها و کادر درمانی را داشته باشند. مهارت‌های انسانی و ارتباطی در این رشته بسیار اهمیت دارند.

تحمل فشار و استرس: روزمره پزشکان ممکن است با موقعیت‌های اورژانسی، تصمیم‌گیری‌های مهم و برخورد با وضعیت‌های پیچیده همراه باشد. تحمل فشار و استرس از مهارت‌های ضروری در این حوزه است.

اهمیت مسئولیت‌پذیری، انسجام کار تیمی، توانایی یادگیری مداوم و تعهد به کار و سلامت انسان‌ها نیز از موارد دیگری هستند که در انتخاب رشته پزشکی مهم هستند.

مهم‌ترین کتاب‌های پزشکی ایران و جهان

کتاب طب داخلی هاریسون

کتاب طب داخلی هاریسون یکی از معروف‌ترین و ارزشمندترین منابع در زمینه پزشکی داخلی می‌باشد. این کتاب توسط نویسندگان متعددی نوشته شده و به‌عنوان یک منبع مرجع تخصصی در زمینه بیماری‌ها و مشکلات داخلی برای پزشکان و دانشجویان پزشکی به کار می‌رود. از ویژگی‌های اصلی این کتاب می‌توان به پوشش جامع، تخصصی و به‌روز بودن کتاب و تصاویر و نمودارهای باکیفیت آن اشاره کرد که در نهایت به یک منبع و مرجع استاندارد در زمینه پزشکی تبدیل شده است و مورد تایید پزشکان و دانشجویان پزشکی قرار دارد.

کتاب اصول جراحی شوارتز

این کتاب بازتابی از ویراستار‌های اصلی آن دکتر سیمور شوارتز و دکتر چارلز برونیکاردی است که توانستند علاوه بر تغییرات، دورنمای جراحی را نیز به تصویر بکشند. کتاب کتاب اصول جراحی شوارتز یکی از کتاب‌های معتبر و کاربردی در دنیای علم پزشکی است که ویراستارهای آن در ویرایش یازدهم کتاب به طور کامل به بحث جراحی پرداخته‌اند.

تشخیص افتراقی بیماری‌ها – فریدمن | چاپ ۱۳۹۹

کتاب تشخیص افتراقی بیماری‌ها یا “Clinical Syndromes: A Visual Guide” به نویسندگی دکتر ریچارد فریدمن یک منبع آموزشی منحصر به فرد در زمینه تشخیص افتراقی بیماری‌ها است. این کتاب به ‌صورت یک راهنمای تصویری طراحی شده است و با ترکیب تصاویر پزشکی، شرح کوتاه و تشریحی از نمایش‌های بالینی، به خوانندگان کمک می‌کند تا مهارت‌های تشخیص افتراقی را بهبود داده و موارد مشابه و متفاوت بیماری‌ها را تشخیص دهند. این کتاب به ‌عنوان یک منبع جامع و مرجع مهم برای دانشجویان پزشکی و پزشکان عمومی و تخصصی در تشخیص دقیق بیماری‌ها و افتراق بیماری‌های مشابه چاپ شده است.

کتاب پزشکی بالینی آکسفورد

کتاب “Oxford Handbook of Clinical Medicine” یا همان پزشکی بالینی آکسفورد یک منبع معتبر و پرطرفدار در حوزه پزشکی بالینی است. این کتاب به‌ صورت راهنمایی کوتاه شده، اطلاعات مهم و مورد نیاز برای تشخیص، درمان و مدیریت بیماری‌ها را ارائه می‌دهد.

با بیش از ۵۰۰ صفحه!

کتاب پزشکی بالینی آکسفورد در موارد مختلفی از تاریخچه بیماری‌ها تا تشخیص‌های افتراقی، تشخیص و درمان بیماری‌ها، پارامترهای آزمایش‌های تشخیصی و داروها به‌ کار می‌آید. از ویژگی‌های برجسته این کتاب می‌توان به ساختار ساده و سازمان‌دهی به‌روز شده آن اشاره کرد که به خوانندگان امکان مرتب‌سازی و جست‌وجو در مباحث موردنظر را می‌دهد. به‌طور کلی، این کتاب منبع مفیدی برای دانشجویان پزشکی، پزشکان و کارآموزان بالینی است که به دنبال دسترسی سریع و مطمئن به اطلاعات کلیدی در زمینه پزشکی بالینی هستند.

کتاب دستنامه طب داخلی هاریسون

کتاب “Harrison’s Manual of Medicine” یا دستنامه طب داخلی هاریسون یک منبع کوچک‌تر و جمع‌آوری‌شده از کتاب “Harrison’s Principles of Internal Medicine” است که به‌ صورت فشرده‌تر موارد مهم و به‌روز در زمینه بیماری‌ها، تشخیص، تشخیص افتراقی و مدیریت بیماری‌ها را پوشش می‌دهد.

این کتاب با تمرکز بر جزئیات اساسی و مهم‌ترین نکات کلیدی برای دانشجویان پزشکی، پزشکان کارآموز و دستیارانی که به دسترسی سریع به اطلاعات برای تصمیم‌گیری بالینی نیاز دارند، مناسب است.

کتاب تشخیص افتراقی چرچیل

کتاب “Churchill’s Pocketbooks: Differential Diagnosis” یک منبع معتبر و جامع در زمینه تشخیص افتراقی بیماری‌ها است. این کتاب به صورت کوتاه و مختصر، تشخیص‌های افتراقی برای مجموعه‌ای از علائم بالینی و نشانه‌ها گردآورده است. از ویژگی‌های برجسته کتاب تشخیص افتراقی چرچیل، سازمان‌دهی مناسب مطالب، جدول‌ها، نمودارها و تصاویر بالینی است که به خوانندگان کمک می‌کند بیماری‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرده و تشخیص دهند.

این منبع برای دانشجویان پزشکی، پزشکان عمومی و تخصصی و تمامی کسانی که به تشخیص دقیق و سریع بیماری‌ها در بالین نیاز دارند، بسیار مفید است.

کتاب مبانی طب کودکان نلسون

کتاب مبانی طب کودکان نلسون ۲۰۲۳ به عنوان یک منبع معتبر و جامع در زمینه طب کودکان شناخته می‌شود. این کتاب با ارائه مبانی و اصول اساسی طب کودکان، به تشریح جامع مباحث مرتبط با تشخیص، درمان و مدیریت بیماری‌ها در این گروه سنی می‌پردازد. کتاب مبانی طب کودکان از تصاویر بالینی و نمودارهای توضیحی بهره برده تا مفاهیم را به صورت واضح و قابل درک گرد آورد.

این کتاب برای دانشجویان پزشکی، دانشجویان تخصصی پزشکی کودکان و پزشکان فعال در حوزه مراقبت از کودکان یک منبع باارزش و به‌روز است که به دقت به اصول و علوم طب کودکان پرداخته و مطالب را به شیوه‌ای قابل فهم و کاربردی ارائه می‌دهد.

مبانی طب داخلی سیسیل ۲۰۲۲

کتاب مبانی طب داخلی سیسیل ۲۰۲۲ به عنوان یک منبع ارزشمند و قابل اعتماد در زمینه مبانی و اصول طب داخلی معرفی می‌شود. این کتاب با تمرکز بر به‌روزترین اطلاعات پزشکی و تحقیقات جدید، موضوعات مهم و گسترده طب داخلی را پوشش می‌دهد. تمرکز اصلی این کتاب بر استفاده از نمودارها، تصاویر بالینی و توضیحات کوتاه است که در نهایت مطالب را به شیوه‌ای قابل فهم و مرتب ارائه می‌کند.

این کتاب مناسب دانشجویان پزشکی، پزشکان عمومی و تخصصی و همچنین افرادی است که به به‌روزترین مطالب پزشکی نیاز دارند. به‌طور کلی این کتاب منبعی کامل و جامع در زمینه طب داخلی به‌شمار می‌آید که با رویکردی کاربردی و مدرن، به تشریح مفاهیم اساسی پزشکی پرداخته است.

بیماری‌های زنان و زایمان بکمن

کتاب “Berek and Novak’s Gynecology, 2019” یکی از منابع برجسته در زمینه بیماری‌های زنان و زایمان است. این کتاب مملو از به‌روزترین اطلاعات و تحقیقات پزشکی، مباحث مرتبط با سلامت زنان و مشکلات مرتبط با زایمان است و آن‌ها را به صورت جامع و دقیق پوشش می‌دهد. از تشریح جزئیات تشخیص و درمان تا پوشش مفاهیم پیچیده و پیشرفته در این حوزه.

این کتاب برای خوانندگان فرصتی به ارمغان می‌آورد تا به طور دقیق به تشخیص و مدیریت مشکلات مرتبط با بیماری‌ها و زایمان بپردازند؛ با استفاده از تصاویر بالینی، نمودارها و جداول.

این کتاب برای دانشجویان پزشکی، پزشکان عمومی و تخصصی و همچنین افرادی که در حوزه سلامت زنان و زایمان فعالیت دارند یک منبع معتبر و جامع است.

هندبوک معاینات بالینی باربارابیتز ۲۰۲۱

کتاب “Barbarits Handbook of Clinical Examination” یکی دیگر از منابع مهم و کارآمد در زمینه معاینات بالینی است. این کتاب با تاکید بر تکنیک‌ها و روش‌های معاینه جسمانی، اندازه‌گیری‌های فیزیولوژیکی و ارزیابی بالینی بیماران، به تشریح دقیق و کامل مراحل معاینه پرداخته است.

با استفاده از تصاویر بالینی، نمودارها و تصاویر تشریحی شما می‌توانید مهارت‌های معاینه بالینی خود را بهبود داده و اطلاعات کامل و دقیقی از وضعیت بیماران به‌دست آورید.

هندبوک معاینات بالینی باربارابیتز ۲۰۲۱ مناسب برای دانشجویان پزشکی، پزشکان عمومی و تخصصی و همچنین همه علاقه‌مندان به اصول و تکنیک‌های معاینه بالینی است.

برای تهیه هر یک از این کتاب‌ها به صورت پی دی اف می‌توانید از سایت طاقچه استفاده کنید.