آشنایی با رشته زیست فناوری پزشکی

زیست فناوری پزشکی یا بیوتکنولوژی (Medical Biotechnology) از دو بخش بیو (زیست) و تکنولوژی (فناوری) تشکیل شده، بخش اول این کلمه یعنی بیو از بیولوژی به معنای زیست‌شناسی یا علمی گرفته شده که به مطالعات در مورد زندگی موجودات زنده در کره زمین می‌پردازه. قسمت دوم این کلمه هم تکنولوژی یا فناوری به استفاده از ابزار برای حل مشکلی برمی‌گرده.

بنابراین، بیوتکنولوژی یا همان زیست فناوری به استفاده از ابزار یا فناوری زیست‌شناسی برای ارائه خدمات بهتر و یا تولید محصولات جدید معنی می‌شه. اگه بخوایم این رشته را با یک مثال توضیح بدیم، مثلاً می‌شه گفت رشته فناوری پزشکی به بهبود تولید محصولات دامی منجر می‌شه. در واقع با کمک این رشته می‌شه نیازهای بدن دام رو شناسایی کرد و با کمک این دانش تولید محصولات لبنی و پروتئینی را بهبود بخشید.

معرفی رشته زیست فناوری پزشکی

زیست فناوری پزشکی ( بیوتکنولوژی پزشکی ) ابزاری هست که برای بهبود سلامت محیط‌زیست، زمین و انسان‌ها به دنبال راه‌حلی می‌گرده. در واقع این رشته با نگاهی دقیق به طبیعت و پیداکردن راه‌حلی درست در جهت سلامت موجودات زنده قدم برمی‌داره.

در سال‌های اخیر، علم زیست فناوری پزشکی با پیشرفت‌های چشمگیری مواجه شده. این رشته  از روش‌های علمی و فنی برای تولید کالا و خدمات در کشاورزی، صنایع غذایی، دارویی، پزشکی و سایر صنایع کمک می‌گیره. رشته بیوتکنولوژی پزشکی در تولید و یا تبدیل بعضی مواد به کمک عوامل بیولوژیک (میکروارگانیسم‌ها، یاخته‌های گیاهی و جانوری و آنزیم‌ها و غیره) این کالاها و خدمات رو تولید می‌کنه.

کاربرد رشته زیست فناوری

یکی از مهم‌ترین کاربردهای رشته زیست فناوری در علوم پزشکی و دارویی هست. این رشته با  موضوعاتی مانند ابداع روش‌های جدید برای «تشخیص مولکولی مکانیسم‌های بیماری‌زایی و گشایش سرفصل جدیدی به نام پزشکی مولکولی»، «امکان تشخیص پیش از تولد بیماری‌ها و پس از اون»، «تولیدداروها و واکسن‌های نوترکیب و جدید»، «ساخت کیت‌های آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری‌ها» و بسیاری موارد دیگر به کمک سلامت انسان‌ها می‌پردازه.

هدف رشته زیست فناوری پزشکی

رشته زیست فناوری با کمک عوامل بیولوژیک (مانند میکروارگانیسم‌ها، یاخته‌های گیاهی و جانوری و آنزیم‌ها و …) از روش‌های علمی و فنی استفاده می‌کنه. این رشته در نهایت به تولید کالا و خدماتی در زمینه‌های متنوعی مانند کشاورزی، صنایع غذایی، دارویی و پزشکی با کمک عوامل بیولوژیکی ذکر شده می‌پردازه.

مهم‌ترین هدف رشته زیست ‌فناوری پزشکی افزایش سطح دانش این رشته، باتوجه‌به نیازهای پزشکی کشور هست و در نتیجه این آگاهی، نگرشی باور پذیر رو در بین سایر گرایش‌های پزشکی ایجاد می‌کنه که با تعامل توانمندی‌های علمی و البته عملی اون‌ها منجر به شکل‌گیری رویکردهای نوین‌پزشکی مولکولی در کشور می‌شه.

در ادامه به برخی اهداف دیگر رشته زیست فناوری می‌پردازیم:

• ادغام یا فعال‌سازی ژن‌های موجودات زنده در بدن سایر موجودات
• بهینه‌سازی صنایع دارویی و شیمیایی برای تولید محصولات با عوارض کم
• جستجو در نحوه تولد موجودات و ترکیب عناصر ارزشمند از خلقت آنها برای ارتقا سلامت موجودات زنده دیگر
• تولید محصولات مؤثر برای کمک به‌سلامتی موجودات
• تشخیص و پیگیری و درمان بیماری‌ها با استفاده از داروها و فراورده‌های نوین‌پزشکی

بازار کار رشته زیست فناوری پزشکی

رشته زیست فناوری پزشکی از جمله رشته‌هایی هست که همیشه بازار کار مناسبی در تمامی کشورها داره. ازاونجایی‌که دستیابی به‌سلامتی، همیشه از اهداف همه دولت‌هاست و دستیابی به این اهداف در سایه رشته بیوتکنولوژی پزشکی محقق می‌شه؛ پس می‌شه نتیجه گرفت این رشته از بازار خوبی در همه جای دنیا برخوردار هست.

علاوه بر این، نیاز به راه‌حلی برای مشکلات سلامتی در جوامع بشری باعث شده تا رشته زیست فناوری از حمایت زیادی در بین سایر رشته‌های پزشکی بهره‌مند شه. افراد مشتاق به کسب تجارب جدید و صدالبته کنجکاو می‌تونند قدم در یادگیری این رشته بذارند.

زمینه کاری رشته بیوتکنولوژی پزشکی

رشته زیست‌ فناوری پزشکی یه رشته نوینه که هرروزه با رشد چشمگیری در حال پیشرفت هست. همون‌طور که توضیح دادیم این رشته بازار کار خوبی در ایران و در کشور‌های دیگه دنیا داره و به علت راهکارهایی که در بخش سلامتی برای انسان‌ها و موجودات زنده ارائه می‌کنه، هیچ‌ وقت اشباع نمی‌شه.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین زمینه‌های کاری تو رشته زیست فناوری پزشکی می‌پردازیم:

حوزه آموزشی

تو این فیلد کاری، دانش‌آموختگان می‌تونند به تدریس نظری و عملی در رشته زیست فناوری پزشکی بپردازند. علاوه بر این امکان تدریس در رشته‌های مرتبط آن نیز وجود داره.

حوزه بهداشتی

حوزه بهداشتی بیشترین تمرکز را به ایمن‌سازی جامعه در مقابل امراض واگیر و غیرواگیر داره. در این حوزه  با کمک رشته زیست فناوری پزشکی می‌شه در طراحی و ساخت واکسن‌های نوین نسل سوم مانند DNA و RNAها ، واکسن برای بیماری‌های ایدز، سل، سرطان  و غیره فعالیت داشت.

همچنین حوزه بهداشت به پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها مادرزادی (مانند تالاسمی، هموفیلی و …) و سرطان می‌پردازه. ازاونجایی‌که پیشگیری از ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و امراض قلبی عروقی از اولویت‌های مهم نظام بهداشتی  در هر کشوری هست؛ با فعالیت در حوزه بهداشت رشته زیست ‌فناوری پزشکی می‌شه به این دستاوردها نزدیک شد. به‌طورکلی حوزه بهداشت در زیست‌فناوری پزشکی به برنامه‌ریزی و توسعه راهکارهای پیشگیرانه و مسائلی مانند بررسی سلامت قبل از تولد می‌پردازه. این رشته با کمک تکنیک‌های مدرن و توانمند در حیطه علمی و عملی زیست فناوری پزشکی فعالیت می‌کنه.

حوزه پژوهشی

در حوزه پژوهشی، دانش‌آموختگان رشته زیست فناوری پزشکی به طراحی و اجرای طرح‌های تحقیقاتی که به تولید دانش فنی و علم در حوزه زیست فناوری پزشکی ختم می‌شه، می‌پردازند. اونها همچنین با ارتقا سطح کمی و کیفی تولید علم زیست فناوری پزشکی در کشور، دانش و فناوری روز جهان  را باتوجه‌به نیازهای کشور عملی می‌سازند.

حوزه درمانی

حوزه درمانی با کمک دانش فنی به تولیدداروهای نوترکیب و زیستی برای افراد جامعه می‌پردازه. از مهم‌ترین فواید این حوزه می‌شه به خودکفایی در بخش تولیدداروهای خاص مانند ام اس اشاره کرد.

حوزه درمانی رشته زیست فناوری پزشکی از خروج هزینه‌های کلان ارزی برای خرید داروهای خاص جلوگیری می‌کنه و به همین دلیل می‌تونه به ذخیره ارزی در کشور منجر شه. همچنین حوزه درمانی با تغییر رویکردهای پزشکی سنتی به فهم و درک بیشتر رشته زیست فناوری پزشکی می‌پردازه.

حوزه مدیریت

در حوزه مدیریت، دانش‌آموختگان بیوتکنولوژی پزشکی به راهکارهای مدیریت عملی و علمی در  پروژه‌های تولیدی زیست فناوری می‌پردازند. در مدیریت می‌شه رویکردهای تولید فرآورده‌های زیستی و راهبردی را در نظام جامع بهداشتی کشور بررسی کرد و همچنین مسئولیت ایجاد، گسترش و پشتیبانی مراکز تولید فراورده‌های بیولوژیکی را با روش‌های نوین زیست فناوری بر عهده گرفت.

امیدواریم با مطالعه این مطلب با رشته زیست فناوری پزشکی و اهمیت آن آشنا شده باشید و بتونید تصمیم درستی در انتخاب این رشته بگیرید.